W listopadzie największym wydarzeniem będzie zakrycie Saturna przez Księżyc na początku miesiąca. Ponadto w połowie listopada przypada maksimum aktywności meteorów z roju Leonidów.

W połowie miesiąca o godzinie 23:00 górować będą gwiazdozbiory Perseusz (Per), Baran (Ari) i Erydan(Cet). Coraz wyżej wznosi się Byk (Tau) z Aldebaranem, Plejadami i Hiadami. Na wschodzie dostrzec można także Oriona (Ori) z charakterystycznym pasem trzech jasnych gwiazd. Natomiast na zachodzie dobrze widoczna Andromeda (And) z Pegazem (Peg), które jednak pod koniec nocy coraz bardziej zbliżają się do horyzontu. A pod nimi Ryby (Psc) zachodzące coraz wcześniej.

Słońce w tym miesiącu wstępuje w znak Strzelca i coraz niżej góruje, przez co dzień staje się coraz krótszy. Różnica między długością nocy na początku i pod koniec listopada wynosi około półtorej godziny.

Bezksiężycowe noce będziemy mieli w połowie miesiąca w związku z tym, że do pierwszej pełni dojdzie już 1 listopada nad ranem. Druga pełnia wystąpi w ostatnim dniu miesiąca wieczorem, zatem będzie to jeden z niewielu miesięcy kiedy pełnia zarówno otwiera jak i zmyka miesiąc.

Na początku listopada na porannym niebie będzie można obserwować Merkurego i Wenus. Pierwsza z tych planet będzie miała jasność -0,8 magnitudo, zaś druga –4 mag. W tym czasie będą się znajdowały w Pannie bardzo blisko najjaśniejszej gwiazdy w tym gwiazdozbiorze – Kłosa. 1 listopada około godzinę przed wschodem Słońca, czyli około 5:30 planety będą 9 stopni nad horyzontem. 10 dni później o tej samej porze będzie ich można szukać na wysokości jedynie 6 stopni.

Marsa można dostrzec w pierwszej połowie nocy na wysokości 20 stopni nad horyzontem w gwiazdozbiorze Koziorożca. Jego zachód przez cały miesiąc będzie miał miejsce około godziny 21:30. Jego jasność ciągle spada i obecnie wynosi 0 magnitudo.

Jowisz na początku miesiąca wschodzi o godzinie 20:00, czyli około 4 godziny po zachodzie Słońca, natomiast pod koniec listopada wschodzi już przed 18:00, czyli 2,5 godziny po ”zachodzie”. Planeta świeci w gwiazdozbiorze bliźniąt z jasnością –2,5 magnitudo.

Saturn widoczny jest przez niemal całą noc, gdyż na początku miesiąca wschodzi 2 godziny po zachodzie Słońca, a pod koniec mniej więcej w momencie ”zachodu”. Jego jasność wynosi –0,4 magnitudo. Należy go szukać w byku blisko Aldebarana i Hiad.

W trzecim tygodniu listopada promieniować będą meteory z roju Leonidów. Jest to rój związany z kometą Tempel-Tuttle, którego radiant znajduje się w gwiazdozbiorze Lwa i ma współrzędne: rektascensja 10h08m i deklinacja +22 stopnie. Maksimum roju przypada na 17 listopada, i tak jak w poprzednich latach możliwa jest wzmożona aktywność roju. Być może będzie szansa zaobserwować deszcz ”spadających gwiazd”, tym bardziej że Księżyc tuż po nowiu nie będzie przeszkadzał w obserwacji zjawiska.

Autor

Gabriel Pietrzkowski