W wigilijny wieczór Słońce schowa się za horyzontem około 15:35. Godzinę później pierwsza gwiazdka będzie już doskonale widoczna.

MIAŁA NIĄ BYĆ KOMETA, ALE NIE BĘDZIE! BYLIŚCIE NIEGRZECZNI!

W tym roku będzie nią… Wenus, którą o 16:30 odnajdziemy w gwiazdozbiorze Strzelca, około 9 stopni ponad południowo-zachodnim horyzontem. Blask planety (-4,5 wielkości gwiazdowej) będzie tak duży, że jej dostrzeżenie będzie łatwiejsze niż próba odnalezienia na dość jasnym wciąż niebie jakiejkolwiek „prawdziwej” gwiazdy.

A jasnych gwiazd na wczesnozimowym, wieczornym niebie jest sporo.

66 stopni ponad zachodnim horyzontem świeci Deneb (Łabędź).

Również na zachodzie, ale na wysokości tylko 32 stopni odnajdziemy Altaira (Orzeł).

W podobnym kierunku, na wysokości 43 stopni widoczna jest Wega (Lutnia).

Te trzy gwiazdy tworzą Trójkąt… Letni. Tak, wieczorne grudniowe niebo wciąż przypomina nam minione lato.

Jasne gwiazdy świecą także po przeciwnej stronie nieba.

Na wysokości 16 stopni nad wschodnim widnokręgiem znajduje się czerwonawy Aldebaran (Byk).

Nieco w lewo i nieco wyżej, bo na wysokości 32 stopni odnajdziemy Kapellę (Woźnica).

Obie te gwiazdy znajdują się w typowo zimowych gwiazdozbiorach i są wierzchołkami Sześciokąta Zimowego. Pozostałe wierzchołki tego asteryzmu to: Polluks (Bliźnięta), Procjon (Mały Pies), Syriusz (Wielki Pies) i Rigel (Orion).

Sześciokąt Zimowy

Niebo nad południowym horyzontem 25 grudnia 2013 roku o północy.     Zieloną łamaną zaznaczono Sześciokąt Zimowy, tworzony przez jasne gwiazdy najlepiej widoczne właśnie zimą: Kapellę (Woźnica, skrót Aur), Polluksa (Bliźnięta, Gem), Procjona (Mały Pies, CMi), Syriusza (Wielki Pies, CMa), Rigela (Orion, Ori) i Aldebarana (Byk, Tau).     Na tle Bliźniąt widoczny jest Jowisz (Jupiter). Świeci blaskiem wyraźnie większym niż jakakolwiek gwiazda na niebie.     Schemat wykonano programem SkyMap Pro.

Gdy noc stawać się będzie coraz głębsza i coraz ciemniejsza, letnie gwiazdozbiory schowają się za zachodnim horyzontem, a zimowe wypłyną ponad południowy widnokrąg.

O 19:00 warto spojrzeć na wschód i bez trudu dostrzec Jowisza błyszczącego w Bliźniętach.

O 22:00 zimowe niebo w pełnej krasie znajdzie się już nad południowym horyzontem.

Około 23:15 wzejdzie Księżyc zbliżający się do ostatniej kwadry, a chwilę po północy – przebywający w Pannie Mars. Przed wschodem Słońca, około 6:00, nisko nad południowo-wschodnim widnokręgiem odnajdziemy przebywającego w Wadze Saturna.

Ozdobą grudniowego nieba miała być kometa C/2012 S1 (ISON). Nie przetrwała ona jednak przejścia przez peryhelium swojej orbity (28 listopada 2013 roku). Promieniowanie słoneczne doprowadziło do jej dezintegracji

Boże Narodzenie 2013, poranne niebo

Niebo nad południowym horyzontem o godzinie 6:00 w środę, 25 grudnia 2013 roku.     Przeciągająca się grudniowa noc spowodowała, że widoczna są na nim już typowo wiosenne gwiazdozbiory: Lew (skrót Leo), Panna (Vir), Wolarz (Boo), Waga (Lib).     Na tle Panny świeci zbliżający się do ostatniej kwadry Księżyc oraz Mars, a w Wadzie – Saturn.     Mapę wykonano programem SkyMap Pro.

Życzymy Czytelnikom zdrowych, spokojnych, rodzinnych świąt Bożego Narodzenia i wszelkiej pomyślności w A.D. 2014.

Obliczenia w tym tekście przeprowadzono dla Łodzi.

Autor

Michał Matraszek