W pierwszym tygodniu lata na wieczorne niebo powraca Księżyc, który do końca tygodnia przejdzie przez I kwadrę. Jednak po zmierzchu Srebrny Glob nie wzniesie się zbyt wysoko, gdyż ekliptyka zmienia już szybko nachylenie na niekorzystne, a wysokość Księżyca nad widnokręgiem zależy przede wszystkim od jej nachylenia. Z tego względu naturalny satelita Ziemi zniknie z nieboskłonu dość szybko, mimo znacznej już pod koniec tygodnia fazy. Przez większą cześć nocy można obserwować planety JowiszSaturn, a dwie godziny po nich wschodzi planeta Mars. Pod koniec tygodnia maksimum swojej aktywności osiągają meteory z corocznego roju Bootydów. W tym roku ich warunki obserwacyjne są dość dobre, mimo Księżyca w I kwadrze. Oczywiście trwa sezon na zjawisko łuku okołohoryzontalnego i obłoków srebrzystych. Warto zatem przyglądać się północnemu nieboskłonowi w nocy i południowemu, gdy Słońce jest najwyżej nad widnokręgiem.

 

 

Mapka pokazuje pokazuje położenie Księżyca w czwartym tygodniu czerwca 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

 

W minioną niedzielę rano Księżyc przeszedł przez nów i w tym tygodniu pojawi się na niebie wieczornym. W trakcie tygodnia Srebrny Glob przejdzie od gwiazdozbioru Bliźniąt, poprzez gwiazdozbiór Raka i Lwa do gwiazdozbioru Panny. W tym czasie jego faza przekroczy I kwadrę, lecz ze względu na niskie położenie nad widnokręgiem Księżyc zajdzie jeszcze w pierwszej połowie nocy.

W poniedziałkowy wieczór można było dostrzec Księżyc tuż po zachodzie Słońca bardzo nisko nad północno-zachodnim widnokręgiem. O godzinie podanej na mapce znajdował się zaledwie 1° nad horyzontem, prezentując tarczę w fazie 3%. Nieco ponad 6° nad nim świeciła para gwiazd Kastor i Polluks.

Czwartek 25 czerwca zastanie Księżyc w gwiazdozbiorze Lwa, 3,5 stopnia nad Regulusem, najjaśniejszą gwiazdą konstelacji. W tym dniu sierp Księżyca urośnie do 23%, ale mimo sporej już fazy godzinę po zachodzie Słońca jego wysokość nad widnokręgiem spadnie poniżej 20°. Kolejnego wieczora tarcza Srebrnego Globu pokaże fazę 33%, a najbliższą jasną gwiazdą, odległą o 10° stanie się Denebola, druga co do jasności gwiazda Lwa, położona na wschodnim krańcu konstelacji.

Dwa ostatnie dni tygodnia naturalny satelita Ziemi spędzi w gwiazdozbiorze Panny. W niedzielę 28 czerwca kwadrans po godzinie 10 naszego czasu Księżyc przejdzie przez I kwadrę, natomiast do godziny pokazanej na mapce jego faza zwiększy się do 56% i zajmie pozycję 4° od Porrimy, jednej z jaśniejszych gwiazd Panny.

 

 

Mapka pokazuje pokazuje położenie planet Jowisz, Saturn i Mars w czwartym tygodniu czerwca 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

 

W drugiej części nocy dobrze widoczne są planety Jowisz i Saturn. Obie wschodzą około godziny 22, a południk lokalny przecinają jakieś 5 godzin później. Niestety znajdują się wtedy na wysokości wyraźnie mniejszej od 20&deg. Obie planety są już blisko swoich opozycji, przez które przejdą w lipcu, stąd obie mają duże już średnice kątowe i jasności. Jowisz świeci blaskiem -2,7 wielkości gwiazdowej, przy średnicy tarczy przekraczającej 47″. Jasność Saturna wynosi +0,2 magnitudo, przy tarczy o średnicy 18″. Maksymalna elongacja Tytana, największego i najjaśniejszego księżyca Saturna, tym razem zachodnia, przypada w sobotę 27 czerwca. Zaś w układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):

  • 22 czerwca, godz. 22:20 – od wschodu Jowisza Kallisto na tarczy planety (w I ćwiartce),
  • 22 czerwca, godz. 23:24 – zejście Kallisto z tarczy Jowisza,
  • 22 czerwca, godz. 23:10 – minięcie się Io (N) i Ganimedesa w odległości 10″, 87″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
  • 23 czerwca, godz. 3:48 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
  • 23 czerwca, godz. 4:20 – wejście Io na tarczę Jowisza,
  • 24 czerwca, godz. 1:00 – Io chowa się w cień Jowisza 10″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
  • 24 czerwca, godz. 2:28 – Europa chowa się w cień Jowisza 16″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
  • 24 czerwca, godz. 3:46 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 24 czerwca, godz. 22:18 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
  • 24 czerwca, godz. 22:46 – wejście Io na tarczę Jowisza,
  • 25 czerwca, godz. 0:34 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
  • 25 czerwca, godz. 1:02 – zejście Io z tarczy Jowisza,
  • 25 czerwca, godz. 22:12 – od wschodu Jowisza Europa i jej cień na tarczy planety (w IV ćwiartce) oraz wyjście Io zza tarczy planety (koniec zakrycia),
  • 25 czerwca, godz. 23:48 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
  • 26 czerwca, godz. 0:30 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
  • 26 czerwca, godz. 0:42 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
  • 26 czerwca, godz. 2:18 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
  • 26 czerwca, godz. 3:52 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
  • 26 czerwca, godz. 22:21 – minięcie się Ganimedesa (N) i Europy w odległości 9″, 194″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
  • 28 czerwca, godz. 3:12 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 3″, 114″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza.

 

 

Mapka pokazuje położenie radiantu Bootydów, które promieniują na przełomie czerwca i lipca, z maksimum około 27 czerwca.

 

 

Co roku w drugiej połowie czerwca promieniują meteory z roju Bootydów, których maksimum aktywności przypada 27 czerwca. Są to bardzo wolne meteory, ich prędkość zderzenia z atmosferą wynosi zaledwie 18 km/s, a zatem ich przeloty trwają zdecydowanie dłużej od innych meteorów, szczególnie od szybkich sierpniowych Perseidów, czy listopadowych Leonidów. Ich aktywność jest zmienna, a w tym roku nie można się spodziewać jakiejś zwiększonej aktywności. Bootydy na naszych szerokościach geograficznych są widoczne dobrze. O godzinie 1 ich radiant znajduje się na wysokości ponad 50° nad zachodnim widnokręgiem, mniej więcej w tym samym miejscu nieba, z którego promieniują styczniowe Kwadrantydy. W tym roku co prawda towarzyszy im Księżyc w I kwadrze, ale zniknie on z nieboskłonu właśnie około godziny 1.

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher