Kim jest astronom, który w ubiegłym roku otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki za „teoretyczne odkrycia w fizycznej kosmologii”? I o jakie konkretnie odkrycia chodzi? James Peebles uznawany jest za jednego z najwybitniejszych kosmologów drugiej połowy ubiegłego wieku.

James Peebles w 2010 roku.

Peebles studiował z początku na Uniwersytecie w Minetobie, zaś następnie na Uniwersytecie Princeton, gdzie pracował do końca swojej kariery naukowej. Prace naukowe Jamesa Peeblesa dotyczą głównie wczesnego Wszechświata. Przewidział on między innymi istnienie mikrofalowego promieniowania tła – pozostałości po wczesnych latach istnienia Wszechświata – oraz fakt, że nie jest ono całkowicie jednorodne. Stworzył również pierwsze modele powstawania najlżejszych pierwiastków chemicznych, czyli wodoru i helu. To dzięki jego obliczeniom znamy także podział masy i energii Wszechświata na „zwykłą”, barionową materię, taką, z jakiej jesteśmy zbudowani i jaką możemy zobaczyć (tylko około 4,9%), zagadkową ciemną materię, która według naszych obecnych modeli musi istnieć, ponieważ w przeciwnym razie galaktyki by się rozpadły, ale istnienia, której nie potwierdzono jeszcze eksperymentalnie, i która stanowi prawdopodobnie około 26,8% masy i energii Wszechświata, oraz tajemniczą ciemną energię, powodującą rozszerzanie się Wszechświata.

Uznawany obecnie podział masy i energii Wszechświata.

Autor

Magdalena Pudełko