Zdjęcie w tle: ESA/Hubble & NASA; acknowledgement: Marc Canale
Żyrafa to 18. co do wielkości gwiazdozbiór. Ta okołobiegunowa konstelacja nieba północnego znajduje się pomiędzy Gwiazdą Polarną a Woźnicą. W Polsce widoczna jest cały rok, jednak najlepiej obserwować ją w miesiącach zimowych. Przedstawia żyrafę z głową blisko północnego bieguna niebieskiego. Długa szyja Żyrafy rozciąga się w kierunku gwiazdozbioru Małej Niedźwiedzicy i Smoka, omijając po drodze północny biegun niebieski. Wcześniej w tym miejscu widziano wielbłąda.
Powyższy obrazek pochodzi z pracy Heweliusza pod tytułem “Uranographia” i przedstawia wizję żyrafy na tle tworzących jej gwiazdozbiór gwiazd.
W okolicach gwiazdozbioru żyrafy znajduje radiant roju meteorów — Camelopardalidów. Maksimum aktywności roju przypada na październik.
Konstelacja Żyrafy jest dość słaba, nie ma gwiazd jaśniejszych niż cztery magnitudo, dlatego Grecy uważali, że ten obszar nieba jest pusty. Jana Heweliusza nie zraziła jednak słabość konstelacji; skatalogował w Żyrafie 32 gwiazdy i poświęcił im całą tablicę w swoim atlasie z 1690 r., zapewniając w ten sposób jej powszechną akceptację.
Rzymska nazwa żyrafy – Camelopardalis – wywodzi się od jej wczesne nazwy. Uważano ją za stworzenie złożone z dwóch innych, posiadające cechy zarówno wielbłąda, jak i lamparta. Gwiazdozbiór Żyrafy został stworzony przez holenderskiego astronoma Petrusa Plancius i udokumentowany przez niemieckiego astronoma Jakoba Bartscha w 1624 roku. W związku z tym nie ma żadnych związanych z nim mitów.
Chociaż Żyrafa nie pojawia się w mitologii, nazwa konstelacji może być odniesieniem do Księgi Rodzaju w Biblii. Kiedy Jacob Bartsch umieszczał Żyrafę na swojej mapie nieba z 1624 roku, opisał konstelację jako wielbłąda, na którym Rebeka wjechała do Kanaanu, gdzie miała poślubić Izaaka. Jednak ponieważ gwiazdozbiór reprezentuje żyrafę, a nie wielbłąda, to wyjaśnienie nie wydaje się zbyt prawdopodobne.
Powyższy fragment mapy nieba przedstawia gwiazdozbiór Żyrafy w otoczeniu sąsiednich gwiazdozbiorów. Białe okręgi z przypisanymi numerami to oznaczenia obiektów głębokiego nieba – galaktyk, gromad.
Gwiazdozbiór zajmuje powierzchnię 757 stopni kwadratowych i należy do rodziny gwiazdozbiorów Wielkiej Niedźwiedzicy. Sąsiaduje z gwiazdozbiorami takimi jak Smok, Mała Niedźwiedzica, Cefeusz, Kasjopeja, Perseusz, Woźnica i Ryś. Najjaśniejszą gwiazdą konstelacji jest Beta Camelopardalis (β Cam). Gwiazdozbiór zawiera Kaskadę Kemble’a oraz kilka godnych uwagi obiektów głębokiego nieba, w tym gromadę otwartą NGC 1502, Oyster Nebula (NGC 1501), spiralną galaktykę NGC 2403, i galaktykę NGC 1569. Żyrafa ma trzy gwiazdy ze znanymi planetami, ale niestety nie posiada żadnych obiektów Messiera.
Zdjęcie mgławicy planetarnej NGC 1501 znajdującej się w gwiazdozbiorze Żyrafy wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.
Korekta – Matylda Kołomyjec
