Zdjęcie w tle: NASA, ESA, STScI and M. Stiavelli

O obiekcie:

M88 jest jedną z wielu galaktyk należących do Gromady w Pannie. Znajduje się ona w gwiazdozbiorze Warkocz Bereniki. Odległość pomiędzy M88 i Ziemią to przybliżeniu 47 milionów lat świetlnych. Na niebie jej rozmiar kątowy to 6,9′ na 3,7′, co odpowiada rzeczywistej średnicy około 105 tysięcy lat świetlnych. Ta galaktyka spiralna jest nachylona pod kątem około 30° do płaszczyzny ekliptyki, przez co przypomina z wyglądu mniejszą wersję Galaktyki Andromedy (M31).

Ramiona galaktyki M88 są luźne, dlatego została sklasyfikowana jako galaktyka typu Sbc. Jest także klasyfikowana jako galaktyka II typu Seyferta – w jej widmie widoczne są wąskie linie emisyjne z gazów pochodzących z jądra galaktyki. Inne tego typu galaktyki to M51 (Galaktyka Wir), M66, M77, M86 oraz M106. M88 ma wyjątkowo dużą koncentrację gazu jak na galaktykę Seyferta bez poprzeczki.

M88 posiada aktywne jądro galaktyki (AGN) z czarną dziurą o masie około 107,9 mas Słońca. To jądro wiruje szybciej od Drogi Mlecznej, bo z prędkością 241 km/s. Szacowana masa M88 to około 250 miliardów mas Słońca.

To jedna z 15 galaktyk z Gromady w Pannie. Podejrzewa się, że ma wysoce eliptyczną orbitę i obecnie zmierza ku środkowi gromady oraz Pannie A (M87), ogromnej galaktyce eliptycznej. Dokona tego w przeciągu 200-300 milionów lat. Obecnie znajduje się w odległości 300-480 kiloparseków od środka gromady. Wskutek znajdowania się w gęstej gromadzie galaktyk, M88 cierpi na niedomiar neutralnego wodoru w zewnętrznych regionach. Oddala się ona od nas z prędkością około 2281 km/s.

W 1999 w M88 odkryto supernową SN 1999cl. Prawdopodobnie wybuchła 28 maja 1999, a zaobserwowana została 29 maja 1999. Jej najwyższa jasność wynosiła 13,6 mag. Została sklasyfikowana jako typ Ia, co oznacza, że powstała w wyniku gwałtownej eksplozji białego karła.

Została odkryta przez Charlesa Messiera 18 marca 1781 r. jednocześnie z wieloma innymi obiektami z Gromady w Pannie.

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: Galaktyka Spiralna
  • Numer w katalogu NGC: NGC 4501
  • Jasność: +10,4
  • Gwiazdozbiór: Warkocz Bereniki
  • Deklinacja: +14°25’14”
  • Rektascensja: 12h 31m 59,2s
  • Rozmiar kątowy: 6,9′ x 3,7′

Jak obserwować:

M88 można obserwować za pomocą małych teleskopów. Za pomocą lornetki, w dobrych warunkach dostrzeżemy mglistą, świetlistą plamkę, z nieco jaśniejszym środkiem. Korzystając z instrumentów średniej wielkości, powinniśmy dostrzec wyraźne zarysy jądra galaktyki.

Najlepszą porą na obserwacje jest wiosna, szczególnie maj. Wtedy gwiazdozbiory Panny i Warkocza Bereniki będzie najwyżej nad horyzontem.

Szukając M88 najlepiej zacząć od znalezienia dwóch gwiazd: Deneboli (β Leo) oraz Vindemiatrix (ε Vir). Mniej więcej w połowie odcinka łączącego te gwiazdy leżą galaktyki M84 i M86. M88 leży na północnym wschodzie od tych dwóch galaktyk. Może być trudno ją znaleźć, bo w tym obszarze nieba znajduje się wiele innych obiektów.

Położenie M88 na tle innych galaktyk z Gromady Panny.

Położenie galaktyki M88 na niebie.

Autor

Michał Stefanik

Członek Klubu Astronomicznego Almukantarat. Finalista LXIII Olimpiady Astronomicznej.