W ten szczególny dzień 8 marca (męska część) Redakcja Portalu Astronomicznego AstroNET składa życzenia przedstawicielkom płci pięknej zajmującym się astronomią lub astronautyką zawodowo lub 'tylko’ amatorsko podziwiającym urok cudów Wszechświata, a także wszystkim Internautkom, które w swych podróżach trafiły na łamy AstroNETu. Oczywiście nie sposób zapomnieć o Redaktorkach Portalu, których ciężka praca, cenne uwagi i inwencja pomogły AstroNETowi zaspokoić wymagania Czytelników. Już stare chińskie powiedzenie doskonale wyraża znaczenie płci pięknej w tym zakątku nauki: kobiety podtrzymują połowę nieba.

Mgławica Róża niech będzie symbolicznym kwiatkiem (w astronomicznej skali) wręczonym przez Redakcję AstroNETu wszystkim pasjonatkom astronomii. Niech Wasze zamiłowanie do tej pięknej nauki nigdy nie wygaśnie, abyście starały się zarazić wrażliwością na piękno gwiazd swe przyjaciółki (i przyjaciół) – naprawdę warto pójść w ślady sławnych prekursorek.

Kobiety towarzyszyły rozwojowi astronomii już od XVIII wieku kiedy Caroline Herschel (jej brat odkrył planetę Uran) dokonała samodzielnego odkrycia komety (1 sierpnia 1786 roku). Następnie poprzez teleskop (będący prezentem od brata) zaobserwowała nieznane dotąd 3 obiekty mgławicowe (m.in. towarzysza galaktyki w Andromedzie). Jako pierwsza kobieta w historii otrzymała 50-funtową pensję jako asystent astronoma od Króla Anglii, a także stała się honorowym członkiem Irlandzkiej Akademii Królewskiej. Została wyróżniona przez króla Prus odznaczeniem naukowym oraz Złotym Medalem Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego (Maria Somerville w 1835 została przyjęta jako pierwsza kobieta do tej organizacji). Obecnie znana jest głownie z jej nieocenionej pomocy w pracach swego brata, który skatalogował ponad 2500 ciał niebieskich.

Maria Mitchell

Maria Mitchell żyjąca w XIX wieku była jedną z pierwszych kobiet w historii astronomii. Pierwsza kobieta zajmująca się astronomią w USA.

W dzisiejszych czasach kobiety coraz liczniej zaszczycają grono naukowców we wszystkich dziedzinach. Także w szeregach kosmonautów znajdziemy liczne kobiety. Dotychczas na 374 astronautów (kosmonautów) będących w przestrzeni 10% z nich to kobiety. Pierwszą kobietą która znalazła się na ziemskiej orbicie była Rosjanka Walentina Tierieszkowa. 16 czerwca 1962 roku na 2 dni 22 godziny 50 minut i 8 sekund oderwała się ona od Ziemi.

Praktycznie każdy kraj zaangażowany w loty załogowe (Stany Zjednoczone, Rosja, Francja, Japonia, Wielka Brytania, Włochy) może się pochwalić astronautkami we własnych szeregach, jednak pierwszy spacer kosmiczny wykonała także Rosjanka. 25 lipca 1984 roku Swietłana Jewgienjewna Sawickaja na 3 godziny 33 minuty i 4 sekundy opuściła kopleks Salut 7/Sojuz T-11.

W tym momencie na orbicie znajduje się jedna kobieta, Nancy Jane Currie. W trakcie trwającej właśnie misji STS-109 odgrywa ona niebagatelną rolę perfekcyjnie operując ramieniem dźwigowym wahadłowca Columbia. To ona była odpowiedzialna za przechwycenie Kosmicznego Teleskopu Hubble’a na orbicie, zaś podczas kolejnych spacerów kosmicznych pomagała pracującym na zewnątrz astronautom w przemieszczaniu ładunków.

Niestety los nie wybiera – kobiety także stawały się ofiarami wypadków (w katastrofie promu Challenger w 1986 roku zginęły 2 kobiety).

Mało kto zwrócił uwagę na fakt, że pierwszym turystą kosmicznym nie był wcale mężczyzna tylko kobieta! We wspomnianej misji Challengera brała udział nauczycielka Sharon Christa McAuliffe. Została ona wybrana spośród 11000 nauczycieli – głównie mężczyzn. Niestety niewiele radości możemy czerpać z tego faktu ze względu na tragiczny koniec misji STS-51L Ch/F-10.

Do dalszej lektury polecamy doskonały spis żeńskich podbojów kosmosu na stronach Lotów Kosmicznych, a także anglojęzyczną witrynę Women in Space zawierającą biografie kilkunastu pierwszych kobiet w historii astronomii.

Autor

Andrzej Nowojewski