Ukazał się właśnie szósty i ostatni w tym roku numer dwumiesięcznika „Urania-Postępy Astronomii” wydawanego przez Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii i Polskie Towarzystwo Astronomiczne. Zapraszamy do zapoznania się z jego treścią i wykupienia prenumeraty.
We wstępniaku Profesor Andrzej Woszczyk, Redaktor Naczelny pisze:
Wielce Szanowni i Drodzy Czytelnicy
Ostatnie miesiące były bardzo bogate w wydarzenia astronomiczne. W maju najpierw obserwowaliśmy rzadkie zjawisko przejścia Merkurego na tle tarczy słonecznej, a później częściowe zaćmienie naszej dziennej gwiazdy. Pisaliśmy już o tych zjawiskach w „Uranii”, ale i w bieżącym numerze do nich wracamy. Następnie w czerwcu w Uniwersytecie Wrocławskim był obchodzony uroczyście jubileusz 90-lecia znakomitego astronoma prof. Antoniego Opolskiego. Profesor wygłosił wykład korzeniami osadzony w astronomii klasycznej, która była podstawowym nurtem badań astronomicznych w epoce młodości i studiów astronomicznych Jubilata. Wykład ten publikujemy na stronach bieżącego numeru.
W lipcu odbył się Kongres Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Sprawozdanie z tego spotkania przeszło 2000 astronomów z całego świata otwiera bieżący zeszyt. Doc. Tadeusz Jarzębowski, autor tego sprawozdania i uczestnik Kongresów MUA od ok. 50 lat, zwraca uwagę na głęboką ewolucję ich tematyki: znikły z forum kongresowego problemy astronomii klasycznej, mechaniki nieba czy gwiazd zmiennych, a pojawiła się zupełnie nowa tematyka astrofizyki wysokich energii, ciemnej materii i energii, struktury Wszechświata itp.
Sierpień zdominowany był Wielką Opozycją Marsa. Pisaliśmy o tym w poprzednim zeszycie. W tym miesiącu przeżywaliśmy istny festiwal marsjański — wszyscy interesowali się Marsem. Marsa było dużo w radiu, w telewizjach, w prasie codziennej. Obserwatoria astronomiczne organizowały pokazy Marsa przez lunety i teleskopy. Obserwatorium Poznańskie w ciągu dwóch wieczorów (nocy) około opozycji odwiedziło blisko 10 tys. osób, a w Obserwatorium Toruńskim w Piwnicach w Noc Marsjańską 26 sierpnia zjawiło się przeszło 2 tys. osób. Koledzy z Planetarium Toruńskiego urządzali teleskopowe pokazy Marsa przez cały miesiąc z wieży toruńskiego ratusza i tym, którzy przybyli i zobaczyli Marsa, dawali nawet odpowiednie „certyfikaty” podpisane przez „Kopernika”. Podobnie działo się w innych ośrodkach astronomicznych. O niektórych marsjańskich imprezach piszemy w tym zeszycie. Publikujemy też niektóre zdjęcia i rysunki Marsa wykonane przez naszych Czytelników i mamy nadzieję więcej zdjęć opublikować w przyszłych zeszytach.
Wrzesień był miesiącem Zjazdu Polskiego Towarzystwa Astronomicznego w Toruniu. Nosił on numer 31, choć faktycznie był 32 zjazdem PTA, a do tego Zjazdem odbywanym w 80-lecie Towarzystwa utworzonego właśnie w Toruniu w 1923 r. Był to bardzo dobry Zjazd, z medalem jubileuszowym, wystawą ESO i udziałem znakomitych gości zagranicznych. Piszemy o nim na stronach wiadomości krajowych, a niektóre wykłady zjazdowe są dostępne na naszych stronach internetowych. Publikujemy również zdjęcie astronomów polskich na chwilę przed złożeniem kwiatów u stóp pomnika Mikołaja Kopernika. We wrześniu też Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika w Warszawie obchodziło swój srebrny jubileusz. Zjechali się dawni i obecni pracownicy Centrum i odbyli dwudniową sesję naukową poświęconą współczesnemu stanowi dziedzin astronomii uprawianych w CAMK. Mam nadzieję, że w następnym numerze „Uranii-Postępów Astronomii” będziemy mogli przedstawić Państwu niektóre z wykładów tam wygłoszonych.
Już w październiku przypadła setna rocznica urodzin doc. Kazimierza Kordylewskiego. Obserwatorium Krakowskie zorganizowało kilkudniowe uroczystości mające na celu przybliżenie tej wielkiej postaci krakowskiej astronomii obserwacyjnej i Jego dokonań. W bieżącym zeszycie publikujemy zebrane przez prof. Jerzego Kreinera wywiady prasowe, jakich doc. Kordylewski udzielał po odkryciu pyłowych księżyców Ziemi. Wywiady te dobrze kreślą sylwetkę tego Uczonego jako człowieka, badacza gwiaździstego nieba i popularyzatora astronomii. Przypominamy też wkład astronomów polskich w odkrycie pyłowych księżyców Ziemi kreślony wspomnieniami i piórem dr Anny Marii Witkowskiej, córki prof. Witkowskiego, znakomitego astronoma, specjalisty w dziedzinie astrometrii i mechaniki nieba z Poznania.
Oprócz tych okolicznościowych wydarzeń, rozważamy też w tym zeszycie sprawy kosmologiczne. Dariusz Graczyk przedstawia, jak to badanie gwiazd zaćmieniowych przyczyniło się do lepszego poznania odległości do Wielkiego Obłoku Magellana.
Jak zwykle donosimy Państwu o najnowszych odkryciach astronomicznych, polecamy dobrą książkę, dobrą muzykę i krzyżówkę astronomiczną. Radzimy, co i jak obserwować. Nasz kalendarzyk astronomiczny dotyczy zjawisk, jakie będą się ukazywały na styczniowym i lutowym niebie 2004 już roku.
Życzę Państwu przyjemnej i wzbogacającej Państwa wiedzę astronomiczną lektury „Uranii-Postępów Astronomii” oraz pogodnego nieba końca 2003 r.
Przypominam, że nadszedł czas, gdy trzeba odnowić prenumeratę i pozostaję z szacunkiem.
Andrzej Woszczyk
Toruń, w październiku 2003 r.
My też zachęcamy do zakupu i lektury. Nawet w dobie Internetu i szybkiego dostępu do informacji (także astronomicznej) warto mieć w domu papierową wersję pisma poświęconego własnemu hobby.
Skuteczną metodą regularnego otrzymywania „Uranii-Postępów Astronomii” jest wykupienie
