To jest nieuniknione: niektóre pary sie rozpadają. To tak samo prawdziwe dla gwiazd jaki dla ludzi. I tak samo jak adwokaci na Ziemi, astronomowie mogą tylko opisywać separacje par na nieboskłonie i poznawać ich dalsze życie osobno.

Jednym z takich miejsc, gdzie podwójny system został gwałtownie rozdzielony jest Mgławica w Orionie. Nowe numeryczne modele demonstrują jak dwa układy podwójne spotkały się razem 2,5 miliona lat temu, wymieniły partnerami i rozeszły każde w swoją stronę. Jeden z układów został zniszczony całkowicie. AE Aurigae i Mu Columbae nie stworzyły nowego związku, ale druga nowa para przetrwała i jest znana jako Iota Orionis. W tym samym czasie, nieopodal następna uciekająca gwiazda znana jako obiekt Becklin-Neugebauer (BN) porusza się w międzygwiezdnym ośrodku.

Astronomowie od dawna wiedzieli, że AE Aur i Mu Col szybko się oddalają od Mgławicy w Orionie w prawie przeciwnych kierunkach z prędkością większą od 100 kilometrów na sekundę. Śledząc ich wcześniejsze ruchy wykryto, że dziwny układ podwójny Iota Ori jest odrzutem z tego samego punktu. Iota Ori składa się z dwóch masywnych gwiazd o różnym wieku poruszających się po wydłużonej orbicie. To wskazuje, że gwiazdy nie powstały wspólnie, a złączyły się w grawitacyjnym uścisku później podczas zbliżenia. Według Petera P. Eggeltona z Lawrence Livermore National Laboratory: „To pokazuje jakie złożone wzajemne oddziaływania zachodzą w niepozornych układach gwiazd złożonych z masywnych gwiazd takich jak te w Mgławicy Oriona„.

Nowy model stworzony przez Eggletona wraz z Alessią Gualandris i Simonem Portegies Zwart z University of Amsterdam odtwarza ruchy tych gwiazd. Pozwala to nam zaobserwować jak prawdopodobnie połączyły się obiekty. Modele sugerują, że Iota Ori A, jaśniejsza gwiazda z układu Iota Ori, utworzyła się w układzie podwójnym z AE Aur, a Iota Ori B zaczęła swe życie w parze z Mu Col.

Nasze rozwiązanie nie do końca pokazuje system, ale opisuje większość tego co się wydarzyło” – powiedział Eggelton. Rozbieżności mogą wzrosnąć gdyż podejrzewa się istnienie trzeciej gwiazdy w systemie Iota Ori.

Trudniej jest prześledzić historię obiektu Becklin-Neugebauer (BN). Ta jasna w podczerwieni gwiazda porusza się w przybliżeniu z prędkością 40 kilometrów na sekundę przez najbardziej nieprzezroczystą cześć Mgławicy w Orionie. Uderzany gaz emituje promieniowanie X. Gnanie na złamianie karku jest związane z niezwykłą przeszłością gwiazdy.

W artykule wysłanym do Astrophysical Journal Letters, Jonathan C. Tan z Princeton University prześledził trasę obiektu BN i doszedł do wniosku, że on także pochodzi z systemu wielogwiezdnego. Cztery tysiące lat temu obiekt BN, przeszedł przez układ gwiazd zwany jako Trapez i jego trasa przecięła się z Theta Ori C – najjaśniejszym obiektem w Trapezie. Theta Ori C jest układem podwójnym składającym się z dwóch masywnych gwiazd poruszających się po wydłużonych orbitach. Podobnie jak we wcześniejszym wypadku, układ oddala się od punktu pochodzeinia Obiektu BN.

Ta gwiazda została wyrzucona w czasie gdy człowiek zaczął spisywać swoją historię, po wybudowaniu wielkich piramid w starożytnym Egipcie. To unikatowa sposobność, która pozwala nam badać szczegóły wyrzucenia obiektu” – skomentował Tan.

Autor

Wojciech Lizakowski