W marcu dni staną się dłuższe od nocy i rozpocznie się wiosna. Wieczorem obserwować będziemy Saturna a przez całą noc – Jowisza.

Na marcowe niebo spójrzmy z połowie miesiąca w momencie zapadnięcia zmroku astronomicznego (około 20:00). Na południowym niebie wciąż świecą gwiazdozbiory typowo zimowe: Bliźnięta, Wielki Pies, Orion. Powoli ustępują już jednak miejsca konstelacjom wiosennym. Wśród nich wyróżnia się charakterystyczna sylwetka Lwa. Perseusz i Byk chylą się ku zachodowi, a na wschodzie ukazuje się Panna. Wciąż wysoko nad głową świeci Woźnica.

Drugie spojrzenie niech przypadnie na koniec astronomicznej nocy (około 4:00). W ciągu 8 godzin niebo znacznie się zmieniło. Lew zmierza ku zachodniemu widnokręgowi, na południu górują Skorpion, Herkules i Wolarz, na wschodzie odnajdziemy już Trójkąt Letni utworzony przez najjaśniejsze gwiazdy Lutni, Łabędzia i Orła. Dyszel Wielkiego Wozu skierowany jest „do góry”, Małego – „do dołu”.

Dni wciąż wydłużają się. 1 marca Słońca świeci (w centralnej Polsce) od 6:30 do 17:20, a 31 marca – od 6:20 do 19:15. Wiosna rozpoczyna się 20 marca o 13:33 wejściem Słońca w znak Barana. Słońce w marcu przemierza Wodnika, a od 12 marca Ryby, pod koniec miesiąca „ocierając” się o Wieloryba. W pierwszy dzień Wielkanocy (27 marca) przestawiamy zegarki z 2:00 na 3:00 i przechodzimy na czas letni (w tym artykule uwzględniliśmy zmianę strefy czasowej).

Fazy Księżyca w nadchodzącym miesiącu. Ostatnia kwadra 3 marca o 18:36, nów 10 marca o 10:10, pierwsza kwadra 17 marca o 20:19 i pełnia 25 marca o 21:58. Perygeum Księżyc osiągnie 8 marca o 4:39, a apogeum 19 marca o 23:54.

Złączenia z planetami. 6 marca z Marsem, 11 marca z Merkurym, 19 marca z Saturnem, 26 marca z Jowiszem. Zaćmień nie przewiduje się 🙂

12 marca maksymalną wschodnią elongację osiągnie przebywający w Rybach Merkury. Tego dnia o zmierzchu cywilnym (około 18:20) poszukiwać go będziemy 10 stopni nad zachodnim horyzontem. Poszukiwania nieznacznie ułatwi Księżyc. To jedna z lepszych okazji do zobaczenia Merkurego w 2005 roku. 29 marca planeta znajdzie się w dolnym złączeniu ze Słońcem.

Wenus przebywa w pobliżu Słońca i jest niewidoczna. Górne złączenie z gwiazdą wypada 31 marca.

Nad ranem można wypatrywać Marsa, ale nie jest on bardzo ciekawym obiektem do obserwacji. W połowie miesiąca o świcie cywilnym (około 5:20) świeci zaledwie 8 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem z jasnością 1,1 magnitudo.

Pięknie prezentuje się Jowisz, widoczny przez całą noc w konstelacji Panny. Jasność -2,4 magnitudo czyni go najjaśniejszym po Księżycu obiektem na nocnym niebie. Warto obserwować zjawiska w układzie jego czterech najjaśniejszych księżyców.

W pierwszej połowie nocy podziwiać będziemy mogli Saturna błyszczącego z jasnością 0 magnitudo 7 stopni od Polluksa w Bliźniętach. Pierścienie i najjaśniejszy z księżyców, Tytan, powinny być punktem obowiązkowych obserwacji.

Uran (w Wodniku) i Neptun (w Koziorożcu) znajdują się zbyt blisko Słońca by stać się możliwymi do obserwacji.

Plutona nad ranem w Wężu poszukiwać mogą posiadacze teleskopów o średnicach powyżej 15 centymetrów.

21 marca w opozycji znajdzie się planetoida Pallas (2). Ten obiekt, o jasności 7,1 magnitudo, odnajdziemy w Pannie.

Jedynym marcowym rojem meteorów są zjawiska z zespołu Wirginidów. Alfa-Wirginidy mają maksimum 24 marca. Obserwacje utrudni (wręcz uniemożliwi) Księżyc.

11 marca minie 40 lat od startu Pioniera-5. 14 marca 170 lat skończy Giovanni Shiaparelli, „odkrywca” kanałów na Marsie, a 2 dni później minie 250 lat od urodzin Caroline Herschel. 18 marca świętować będziemy 40 lat od pierwszego spaceru kosmicznego przeprowadzonego przez Aleksieja Leonowa. 21 marca to 40. rocznica startu Rangera 9, a 2 dni później także 40. rocznica wystrzelenia Gemini 3. 25 marca świętować będziemy 350 rocznicę odkrycia Tytana przez Christiaana Huygensa.

Życzymy pogodnych nocy i słonecznych dni!

Autor

Michał Matraszek