Powstał pomysł utworzenia Polskiej Federacji Astronomicznej, która by zrzeszała niezależne organizacje astronomiczne z naszego kraju. Taki projekt zaproponowało Stowarzyszenie Polaris OPP, po dyskusji przeprowadzonej podczas II Kongresu Organizacji Astronomicznych. Zapraszamy do dyskusji.

W Polsce istnieje wiele organizacji astronomicznych. Jedne są większe, inne mniejsze, jedne potrafią pozyskiwać środki z Unii Europejskiej, inne radzą sobie na tym polu nieco gorzej. Jednak żadna z nich nie może samodzielnie występować w konkursach na naprawę duże pieniądze, rzędu dziesiątek tysięcy, czy nawet miliona euro.

Przyczyna jest prosta i nie ma tutaj winy stowarzyszeń. Mała organizacja nie jest w stanie zapewnić wkładu własnego, który jest wymagany w większości tego typu dużych grantów, a którego wysokość stanowi pewien procent kwoty, jaką się otrzymuje.

Stowarzyszenie Polaris OPP proponuje, aby utworzyć Polską Federację Astronomiczną, będacą zrzeszeniem niezależnych stowarzyszeń zajmujących się astronomią. Do federacji moga należeć też instytucje edukacyjne, takie jak planetaria, a także media astronomiczne. Przykładem takiego zrzeszenia różnych organizacji, działającego od wielu lat, jest Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT.

Polaris jako jedyna organizacja astronomiczna w Polsce ma status Organizacji Pożytku Publicznego (OPP). Ma też doświadczenie z funduszami unijnymi, gdyż uzyskiwała środki z programu Młodzież. Z pieniędzy unijnych korzystało też m.in. łódzkie planetarium oraz klub Almukantarat.

Propozycja została przedstawiona w roku 2005 w Chorzowie podczas I Kongresu Organizacji Astronomicznych. Dyskusję nad nią kontynuowano w roku 2006 podczas kolejnego kongresu. Teraz otwarto forum do publicznej dyskusji nad projektem.

Polska Federacja Astronomiczna ma pozwolić na stworzenie grupy organizacji dzielących się swoimi doświadczeniami, wiedzą i sukcesami, a także służyć ochronie interesów organizacji członkowskich, na przykład w mediach, albo w kontaktach z instytucjami państwowymi. Jednak głównym atutem federacji ma być umożliwienie organizacjom startowania w konkursach oferujących bardzo duże fundusze unijne, amerykańskie i z innych źródeł.

Federacja może być sposobem na zdobycie środków dla ogólnopolskich inicjatyw astronomicznych, jak np. dążenia w kierunku ochrony ciemnego nieba w Polsce, wsparcie czasopism tematycznych czy organizacja kampanii informacyjnych dotyczacych ciekawych zjawisk astronomicznych” – mówi Piotr Nawalkowski, prezes Stowarzyszenia Polaris.

Organizacja może też dysponować wydatkowaniem środków zgromadzonych podczas ogólnopolskiej akcji Astroprocent. Dzięki tej prowadzonej od 2 lat akcji, każdy chętny może przeznaczyć 1 proc. odpisu od swojego podatku dochodowego na rzecz rzowoju astronomii amatorskiej w Polsce. Organizatorem akcji jest właśnie Polaris, ale wspiera ją wiele innych organizacji i instytucji. Więcej o akcji można przeczytać na stronie www.astroprocent.pl.

Federacja to na razie tylko projekt do dyskusji. Aby ułatwić dyskusję, Astronomia.pl udostępnił pomysłodawcom serwer i użyczył łatwy do zapamiętania adres sieciowy, pod którym stworzono witrynę internetową z informacjami o federacji. Pod adresem www.astronomia.org.pl działa forum dyskusyjne, na którym każdy zainteresowany może zapoznać się projektem, zgłosić swoje uwagi i propozycje.

Krzysztof Czart, redaktor naczelny portalu Astronomia.pl, tak komentuje inicjatywę Stowarzyszenia Polaris: „Uważam, że jest to bardzo interesujący pomysł. Jednak federacja spełni swoją rolę tylko w sytuacji, gdy zostanie zaakceptowana przez największe, najstarsze i najbardziej prestiżowe organizacje astronomiczne. Chodzi tutaj o Polskie Towarzystwo Astronomiczne (PTA), organizację zrzeszającą zawodowych astronomów oraz Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii (PTMA), którego członkami są astronomowie amatorzy. Istotnym elementem federacji może być też Fundacja Astronomii Polskiej„.

Więcej informacji: Forum dyskusyjne o projekcie Polskiej Federacji Astronomicznej http://www.astronomia.org.pl.

Autor

Anna Marszałek