W Chorzowie zakończyła się w niedzielę 51. Olimpiada Astronomiczna. Jej zwycięzcą został Piotr Polesiuk, licealista z Wałbrzycha. Drugie miejsce zajął Maciej Śmigielski z Torunia, a trzecie, ex aequo, Joanna Bogdanowicz ze Szczecina, Patryk Pjanka z Katowic i Piotr Godlewski z Radomia.

Pozostałymi laureatami zostali: Witold Świątkowski z Wrocławia, Grzegorz Gajda z Łodzi, Paweł Swaczyna ze Świętochłowic i Aleksander Kubica z Bielska-Białej. Gratulujemy!

Olimpiada Astronomiczna, jak zawsze, przebiegała w trzech etapach. W pierwszym uczestnicy rozwiązywali w domu dwie serie zadań teoretycznych i jedno zadanie obserwacyjne. Drugi etap, półfinał, odbył się na początku bieżącego roku w dwóch ośrodkach w Polsce. Zakończone właśnie zawody były trzecim etapem Olimpiady. Wzięło w nich udział 18 licealistów.

Podczas zawodów uczestnicy musieli zmierzyć się z sześcioma zadaniami: 4 teoretycznymi, jednym odbywającym się pod kopułą Planetarium i zadaniem obserwacyjnym, rozwiązywanym pod prawdziwym niebem.

Wśród zadań teoretycznych należało m.in. zbadać wpływ efektu Jarkowskiego na ruch planetoid i sprawdzić, czy można było w maju 2007 obserwować z terenu Polski zachód Wenus w drugiej połowie nocy. Sporo problemów sprawiło zadanie, w którym należało obliczyć maksymalną energię protonów w promieniowaniu kosmicznym, przy której będą one rozpraszane podczas zderzeń z fotonami promieniowania tła i będą generować pary elektron/pozyton.

Największy jednak problem sprawiło ostatnie zadanie, w którym z analizy ruchów gwiazdy dookoła obiektu Sgr A* należało obliczyć masę tego obiektu – supermasywnej czarnej dziury w centrum naszej Galaktyki. Zadanie to poprawnie rozwiązała zaledwie jedna osoba.

Pod kopułą Planetarium uczestnicy musieli m.in. zaznaczyć pozycje planet na mapkach nieba i podać ich współrzędne w układzie równikowym.

Zadania obserwacyjne było stosunkowo proste – przy pomocy lunetki i stopera należało wyznaczyć m.in. współrzędne horyzontalne Saturna.

Jeżeli uda się uzyskać dotację ministerstwa bądź sponsorów, to pierwsza piątka pojedzie w ostatniej dekadzie sierpnia na 2. Międzynarodową Olimpiadę Astronomiczną i Astrofizyczną, odbywającą się w tym roku w Indonezji.

Autor

Michał Matraszek