Najbardziej atrakcyjnym wydarzeniem astronomicznym nadchodzącego tygodnia będzie maksimum roju meteorów Drakonidów. W sobotę 8 października można się spodziewać nawet 10 meteorów na minutę. Niestety w obserwacjach będzie przeszkadzał zbliżający się do pełni Księżyc, który w sobotę będzie miał fazę 90%. Blask Księżyca bardzo utrudni również obserwacje komety Garradda, nie powinien natomiast przeszkadzać w obserwacjach Jowisza oraz Marsa.

Najpierw napiszę o widoczności Księżyca, ponieważ to on będzie najłatwiejszy do obserwacji. We wtorek 4 października Srebrny Glob przejdzie przez I kwadrę i będzie się znajdował w najbardziej na południe wysuniętej części swojej orbity. Dlatego będzie widoczny słabo. Jednak każdej kolejnej nocy Księżyc będzie wędrował coraz wyżej nad horyzontem i pod koniec tygodnia warunki widoczności będą już całkiem dobre.

Do niedzieli 9 października naturalny satelita Ziemi odwiedzi gwiazdozbiory Strzelca, Koziorożca, Wodnika i Ryb. Dość jasne gwiazdy znajdują się tylko w pierwszych dwóch z wymienionych konstelacji. Poniedziałkowy i wtorkowy wieczór Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Strzelca, a 3 października, mając fazę 46%, znajdzie się blisko dwóch jasnych gwiazd tej konstelacji: nie podpisanej na mapce Kaus Borealis (jasność +2,8 magnitudo) w odległości 3° oraz Nunki (+2 magnitudo) w odległości około 8,5 stopnia. Tej samej nocy w odległości 3,5 stopnia od Księżyca znajdzie się znana gromada otwarta gwiazd M22.

W środę 5 października Księżyc dotrze do gwiazdozbioru Koziorożca, w którym spędzi także następną dobę. Pierwszego dnia Srebrny Glob w małej odległości minie najjaśniejsze gwiazdy tej konstelacji Algiedi i Dabih. O godzinie podanej na mapce od pierwszej z wymienionych gwiazd Srebrny Glob będzie dzieliło 5°, zaś od drugiej – 3,5.

Dwie doby później Księżyc będzie już w gwiazdozbiorze Wodnika, między dość jasnymi gwiazdami Koziorożca Denebem Algiedi i Nashirą, a najjaśniejszą gwiazdą Wodnika Sad al Suud. Od gwiazd Koziorożca będzie dzieliło go ponad 7°, natomiast od Sad al Suud – 5,5 stopnia. Tej nocy faza Księżyca będzie już duża i wyniesie 84%.

Mapka pokazuje położenie Jowisza w pierwszym tygodniu października 2011 roku.

Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Drugim wyróżniającym się obiektem nocnego październikowego nieba będzie Jowisz. Planeta wciąż przebywa na tle gwiazdozbioru Barana, ponad 10° na południe od najjaśniejszych gwiazd tej konstelacji. Jasność i średnica kątowa Jowisza wciąż rośnie: obecnie największa planeta Układu Słonecznego świeci blaskiem -2,9 wielkości gwiazdowej, natomiast jej tarcza ma wielkość 49″.

W układzie księżyców galileuszowych Jowisza będzie można zaobserwować następujące zjawiska:

  • 3 października, godz. 3:48 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
  • 3 października, godz. 5:51 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
  • 3 października, godz. 22:40 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
  • 4 października, godz. 0:02 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
  • 4 października, godz. 1:10 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
  • 4 października, godz. 2:21 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
  • 5 października, godz. 5:09 – wejście cienia Io na tarczę planety,
  • 5 października, godz. 5:46 – wejście Io na tarczę planety,
  • 5 października, godz. 20:25 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 6 października, godz. 2:29 – wejście Io w cień Jowisza (początek zaćmienia),
  • 6 października, godz. 3:30 – przejście Kalisto na południe od tarczy Jowisza,
  • 6 października, godz. 5:14 – wyjście Io zza tarczy planety (koniec zakrycia),
  • 6 października, godz. 19:43 – wyjście Ganimedesa z cienia planety (koniec zaćmienia),
  • 6 października, godz. 20:29 – wejście Ganimedesa za tarczę planety (początek zakrycia),
  • 6 października, godz. 21:42 – wyjście Ganimedesa zza tarczy planety (koniec zakrycia),
  • 6 października, godz. 23:37 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
  • 7 października, godz. 0:12 – wejście Io na tarczę Jowisza,
  • 7 października, godz. 1:48 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
  • 7 października, godz. 2:21 – zejście Io z tarczy Jowisza,
  • 7 października, godz. 20:58 – wejście Io w cień Jowisza (początek zaćmienia),
  • 7 października, godz. 23:40 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 8 października od wschodu Jowisza (ok. 18:48) Io i jej cień na tarczy Jowisza,
  • 8 października, godz. 20:16 – zejście cienia Io z tarczy planety,
  • 8 października, godz. 20:46 – zejście Io z tarczy planety,
  • 9 października, godz. 6:06 – wejście Europy w cień Jowisza (początek zaćmienia),

Mapka pokazuje położenie Marsa w pierwszym tygodniu października 2011 roku.

Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Drugą dobrze widoczną, choć już nie wyróżniającą się tak bardzo blaskiem jest Mars. Czerwona Planeta przebywa obecnie na tle gwiazdozbioru Raka i w najbliższych dniach dość łatwo będzie można się przekonać, jak szybko się ona porusza po niebie sprawdzając każdej nocy, jak daleko Mars jest od gromady gwiazd M44. W poniedziałek 3 października odległość ta będzie mniejsza niż 1°, zaś pod koniec tygodnia – większa niż 4,5 stopnia. Planeta wciąż świeci dość słabo: +1,3 wielkości gwiazdowej, a jej tarcza ma średnicę około 5,5 sekundy kątowej.

Mapka pokazuje położenie komety Garradda (C/2009 P1)w pierwszym tygodniu października 2011 roku.

Mapka została wykonana w programie AstroJaWil (wwww.astrojawil.pl/astrojawil.htm.

W gwiazdozbiorze Herkulesa wciąż można odnaleźć kometę Garradda (C/2009 P1), której sumaryczna jasność wynosi około +8 magnitudo. Jednak w tym i następnym tygodniu jej obserwacje będą utrudnione przez bardzo silny blask Księżyca. Dlatego jeśli komuś się to uda – będzie mógł mówić o dużym szczęściu.

Mapka pokazuje położenie radiantu Drakonidów w pierwszej dekadzie października. Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Najciekawsze wydarzenie zostawiłem na deser. W sobotę 8 października swoje maksimum aktywności osiągną meteory z roju Drakonidów. Zwykle jest to spokojny rój, z aktywnością na poziomie 20 meteorów na godzinę. Jednak w tym roku spodziewany jest ich deszcz: nawet do 10 meteorów na sekundę! Niestety plany obserwacji tych meteorów bardzo pokrzyżuje bardzo jasny blask Księżyca.

Radiant meteorów znajduje się blisko głowy Smoka, czyli w obszarze okołobiegunowym, który widoczny jest przez całą dobę. Meteory, które z niego wylatują są dość wolne, prędkość zderzenia z atmosferą Ziemi wynosi 20 km/s. Ich maksimum spodziewane jest między godziną 18 a 23 naszego czasu. O godzinie podanej na mapce radiant będzie znajdował się ponad 60° nad horyzontem, w północno-zachodniej części nieba.

Więcej o obserwacjach Drakonidów można dowiedzieć się ze specjalnej strony Pracowni Komet i Meteorów.

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher