Podobnie, jak rokdwa lata temu naukowcy z projektu Shelios wybierają się na obserwacje zorzy polarnej. Wyprawa jest planowana w dniach 23-28 sierpnia i tym razem będzie podzielona na 2 etapy: od 23 do 25 sierpnia obserwacje będą prowadzone z południowej Grenlandii, zaś od 26 do 28 sierpnia z południowej Islandii. W ich trakcie planowane są transmisje internetowe zorzy polarnej na żywo.

Zorze polarne powstają, gdy cząstki wiatru słonecznego zderzają się z ziemską atmosferą, powodując wzbudzanie, a następnie powrót do stanu podstawowego i wyświecenie nadmiaru energii w postaci światła widzialnego gazów naszej atmosfery. W ten sposób powstaje widowiskowa gra światła, którą można obserwować najczęściej z obszarów położonych do mniej więcej 30° od ziemskich biegunów magnetycznych, a gdy Słońce jest wyjątkowo aktywne, albo dojdzie do wybuchu na Słońcu, który skieruje się w stronę Ziemi – nawet dalej.

W ostatnich 2-3 latach ma miejsce właśnie maksimum aktywności Słońca, dlatego od czasu do czasu można się spodziewać, że zorza polarna będzie widoczna nawet w Polsce. Czy jest na to szansa można sprawdzać np. tutaj, przy czym zorza polarna widoczna jest nad tymi obszarami Ziemi, w pobliżu których jest kolor przynajmniej żółty.

Oczywiście, światło zorzy nie jest zbyt silne, dlatego żeby je zobaczyć, niebo musi być odpowiednio ciemne, ponieważ zorza polarna nie przebije się przez niebo dzienne, albo przez zorzę poranną lub wieczorną. Dlatego okres letni nie jest dobrą porą na jej obserwacje. Dopiero z końcem sierpnia Słońce chowa się odpowiednio głęboko pod horyzont, a jednocześnie jeszcze jest w miarę ciepło, ponieważ Arktyka dopiero zaczyna się ochładzać wraz z końcem dnia polarnego.

W obserwacjach zorzy polarnej przeszkadza również Księżyc, gdy jest w pobliżu pełni i swoim blaskiem rozświetla całe niebo. Tym razem jednak tak nie będzie, ponieważ nów Srebrnego Globu przypada w poniedziałek 25 sierpnia o godzinie 14:13 UT (16:13 CEST) i do czwartku 28 sierpnia jego faza urośnie do 8%. A ze względu na to, że w miejscach położonych na północ od Polski ekliptyka tworzy z zachodnim wieczornym widnokręgiem jeszcze mniejszy kąt, niż w naszym kraju, to Księżyc będzie w praktyce niewidoczny i nie będzie przeszkadzał.

Mapka pokazuje miejsca, z których obserwowana jest zorza polarna w czasie wypraw projektu Shelios.

Zaczynająca się jutro wyprawa Sheliosa będzie podzielona na 2 etapy. Pierwsza część, od soboty 23 sierpnia do poniedziałku 25 siepnia będzie miała miejsce w południowej Grenlandii, tak samo, jak w latach poprzednich. Powyższa mapka pokazuje miejsca, z których będą prowadzone obserwcje. Druga część wyprawy, od wtorku 26 sierpnia do czwartku 28 sierpnia, odbędzie się w w południowej Islandii, nieco bliżej północnego bieguna naszej planety.

Tak samo, jak w poprzednich latach badacze planują transmisje na żywo ze swoich obserwacji, które będzie można oglądać na stronie projektu GLORIA (live.gloria-project.eu) oraz na stronie głównego serwisu współpracującego z wyprawą Shelios 2014 (sky-live.tv). W części grenlandzkiej wyprawy są planowane codzienne wejścia na żywo od godziny 1:00 do 1:30 UT (3:00 do 3:30 CEST), natomiast w części islandzikiej – półtora godziny wcześniej, od 23:30 do 24:00 UT (1:30 do 2:00 CEST). Połączenie na żywo będzie prowadzona każdego wieczora z pomocą kolorowych kamer, na których będzie można obserwować ruch i zmiany zorzy polarnej.

Oprócz relacji na żywo na wyżej wymienionych stronach będą zamieszczane wykonywane co minutę z dwóch oddzielnych miejsc zdjęcia, które potem posłużą do stworzenia poklatkowej animacji zorzy polarnej, a także do obliczenia odległości do zorzy, dzięki wykorzystaniu metody paralaksy.

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher