W 1859r. Karol Darwin opublikował teorię ewolucji żywych organizmów. Może się wydawać, że z astronomią nic ją nie łączy, jednak posiedzenie biologów i astronomów spowodowało, że ci drudzy zaczęli myśleć w jaki sposób można użyć tę teorię w odniesieniu do ewolucji gwiazd.

Idąc za przykładem zapożyczonym z biologii i archeologii, można stworzyć drzewo filogenetyczne. Jednak zamiast poszukiwania wspólnych sekwencji DNA, astronomowie będą badać gwiazdy pod względem podobnego składu chemicznego. Zespół wybrał 22 gwiazdy, w tym Słońce, które zostały poddane szczegółowym obserwacjom. Wykonano pomiar zawartości poszczególnych pierwiastków chemicznych w tych obiektach. Do tego posłużyły teleskopy usytuowane w północnej części Chile. Kiedy już zidentyfikowano „rodziny” gwiazd na podstawie ich chemicznego DNA, przestudiowano ich proces ewolucyjny. W tym celu skorzystano również z danych zebranych przez satelitę Hipparchos. Dane dotyczyły wieku gwiazd oraz ich własności kinematycznych.

Gwiazdy powstają z gwałtownych eksplozji w obłokach międzygwiazdowych w galaktykach, więc jest duże prawdopodobieństwo, że dwie gwiazdy z takim samym składem chemicznym narodziły się z tego samego obłoku molekularnego. Niektóre gwiazdy istnieją już dłużej niż datowany wiek Wszechświata, więc stanowią swojego rodzaju skamieniałości, dzięki którym można dowiedzieć się wiele o składzie gazu, z którego się formowały. Najstarsza, badana gwiazda liczy sobie 10 miliardów lat, natomiast najmłodsza – 700 milionów.

Na temat projektu wypowiedziała się dr Paula Jofre z Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Cambridge. „Algorytm, który ma rozpoznawać rodziny gwiazd jest cały czas rozwijany. Drzewa rodowe dokładają dodatkowy wymiar do naszego przedsięwzięciu, dlatego to jest takie niezwykłe. Gałęzie drzewa informują nas o wspólnej historii wielu gwiazd”

„Różnice pomiędzy zwierzętami a gwiazdami tworzą przepaść, ale istnieje też wspólna własność pomiędzy nimi – zmieniają się w czasie, dlatego też można utworzyć ich drzewa filogenetyczne.” dodaje profesor Robert Foley.

Autor

Avatar photo
Anna Wizerkaniuk

Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Elektronika na Politechnice Wrocławskiej, członek Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat, miłośniczka astronomii i książek