Prawie dokładnie w środku tygodnia, w czwartek 7 maja o godzinie 12:45 naszego czasu, Księżyc przejdzie przez pełnię, stąd najbliższe noce rozświetli jego łuna, uniemożliwiająca obserwację słabiej świecących obiektów gwiazdowych i obiektów mgławicowych. Na niebie wieczornym planeta Wenus pokona zakręt na kreślonej przez siebie pętli 1,5 stopnia od drugiej co do jasności gwiazdy Byka El Nath i podąży ku Słońcu. Każdego kolejnego wieczoru planeta pokaże się zauważalnie niżej. Warto wykorzystać nadchodzące 3 tygodnie na jej obserwacje, gdyż po tym czasie zniknie w zorzy wieczornej, a w czerwcu przeniesie się na niebo poranne. Przed świtem można obserwować kolejne trzy jasne planety Układu Słonecznego: Jowisza, Saturna i Marsa, a na początku tygodnia maksimum swojej aktywności osiągnie coroczny rój meteorów η-Akwarydów. Niestety w tym roku ich obserwacje znacznie utrudni poświata od jasnego Księżyca.
Animacja pokazuje położenie planety Wenus w końcu pierwszej dekady maja 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Druga planeta od Słońca zwalnia swój ruch na tle gwiazd, by na przełomie tego i następnego tygodnia zmienić kierunek ruchu wśród gwiazd z prostego na wsteczny. Planeta zawróci niecałe 1,5 stopnia od gwiazdy El Nath, stanowiącą północny róg Byka i pod koniec tygodnia będzie przesuwać się po nieboskłonie tak samo, jak gwiazdy tła. A w następnym tygodniu zacznie oddalać się od El Nath i szybko zbliżać się od Słońca, by jeszcze przed końcem maja zniknąć z wieczornego nieba. Na razie planeta godzinę po zachodzie Słońca zajmuje pozycję na wysokości niecałych 20°, zachodząc przed północą. Blask planety wynosi -4,5 magnitudo, a jej tarcza bardzo szybko rośnie i równie szybko zmniejsza fazę. W niedzielę 10 maja średnica tarczy planety zwiększy się do 46″, zaś faza spadnie do 16%.
Mapka pokazuje położenie Księżyca w końcu pierwszej dekady maja 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Jak już napisałem we wstępie w środku tygodnia Księżyc znajdzie się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce, dlatego Srebrny Glob zacznie i skończy tydzień w podobnej fazie około 90%. Z tym, że przed pełnią ciemna będzie prawa, czyli zachodnia część Księżyca, zaś po pełni — lewa, czyli wschodnia. Naturalny satelita Ziemi zaczął tydzień na pograniczu gwiazdozbiorów Lwa i Panny, jakieś 9° na południe od Deneboli, drugiej co do jasności gwiazdy Lwa i jednocześnie najbardziej na wschód wysuniętej gwiazdy głównej figury konstelacji. Jego tarcza pokazywała wtedy fazę 84%.
Gwiazdozbiór Panny jest rozległym gwiazdozbiorem. Pod względem powierzchni ustępuje tylko Hydrze, dlatego Księżyc spędzi w nim prawie całe kolejne dwie doby. We wtorek 5 maja minie Porrimę, jedną z jaśniejszych gwiazd tej konstelacji, w odległości 1,5 stopnia, mając tarczę oświetloną w ponad 90%. Kolejnej nocy jeszcze pełniejsza tarcza Srebrnego Globu, w fazie 96% przejdzie 6° na północ od Spiki, najjaśniejszej gwiazdy konstelacji.
Czwartek 7 maja i piątek 8 maja Księżyc ma zarezerwowane na odwiedziny gwiazdozbioru Wagi. W obu dniach jego tarcza zaprezentuje fazę praktycznie 100%. W nocy ze środy na czwartek jego tarcza zajmie pozycję jakieś 6° od Zuben Elgenubi, drugiej co do jasności, choć oznaczanej na mapach nieba grecką literą α gwiazdy tej konstelacji. Następnej nocy Księżyc przesunie się kilkanaście stopni na południowy wschód i pokaże się prawie w połowie odległości między Zuben Elgenubi a charakterystycznym łukiem gwiazd z północno-zachodniej części Skorpiona z gwiazdami Graffias i Dschubba.
Ostatnie dwie noce tego tygodnia naturalny satelita Ziemi spędzi w gwiazdozbiorze Wężownika. W nocy z piątku na sobotę jego tarcza zaprezentuje fazę 97%, wędrując jakieś 5,5 stopnia na północ od Antaresa, najjaśniejszej gwiazdy Skorpiona, natomiast w nocy z soboty na niedzielę jego tarcza pokaże fazę o 6% mniejszą i wzejdzie mniej więcej 15° na wschód od Antaresa. Jednocześnie Księżyc znajdzie się 13° na północ od pary gwiazdy Shaula-Lesath, stanowiących żądło Skorpiona. Jednak obie gwiazdy położone są tak daleko na południe, że w północnej Polsce nie wschodzą w ogóle, zaś w środkowej części kraju wznoszą się maksymalnie na 1°, spędzając nad horyzontem zaledwie niecałe 3 godziny. A zatem, by mieć szansę na ich zaobserwowanie, należy dysponować bardzo odsłoniętym widnokręgiem i przejrzystą atmosferą.
Animacja pokazuje położenie planet Jowisz, Saturn i Mars oraz radiantu roju meteorów η-Akwarydów w końcu pierwszej dekady maja 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Przed świtem nisko nad południowo-wschodnim widnokręgiem pokazuje się najpierw para planet Jowisz-Saturn, a następnie wschodzi planeta Mars. Pierwsze dwie planety wschodzą między godzinami 1:15 i 1:30. Półtorej godziny przed wschodem Słońca zdążą się wznieść na wysokość około 12°. Planeta Mars wschodzi nieco ponad godzinę po Saturnie i o tej samej porze osiągnie wysokość zaledwie 6°. Jowisz świeci obecnie z jasnością -2,4 wielkości gwiazdowej, a jego tarcza ma średnicę 42″. Planeta Saturn pojaśniała do +0,5 wielkości gwiazdowej, przy średnicy tarczy 17″. Natomiast planeta Mars świeci blaskiem +0,3 magnitudo, a zatem już wyraźnie jaśniej od Saturna, mając jednak 2-krotnie mniejszą średnicę tarczy, 8″.
Planety Jowisz i Saturn są obecnie prawie nieruchome względem gwiazd tła. Obie szykują się do przyszłotygodniowej zmiany kierunku ruchu z prostego na wsteczny. Dystans między planetami zmniejszył się poniżej 5°, a w przyszłym tygodniu zacznie ponownie rosnąć, aż do 8° we wrześniu, gdy obie planety zmienią ponownie kierunek ruchu, wracając do ruchu prostego, czyli z zachodu na wschód. Natomiast planeta Mars zaczęła tydzień niecały 1° na północ od Deneb Algiedi, najbardziej na północny wschód wysuniętej gwiazdy głównej figury Koziorożca, a w sobotę 9 maja przejdzie do sąsiedniego gwiazdozbioru Wodnika. Jednocześnie dystans między Marsem a Saturnem przekroczy 25°.
Maksymalna elongacja Tytana, największego i najjaśniejszego księżyca Saturna, tym razem zachodnia, przypada w niedzielę 10 maja. Natomiast W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
- 5 maja, godz. 2:54 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 5″, 99″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
- 7 maja, godz. 1:40 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
- 7 maja, godz. 3:04 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
- 8 maja, godz. 3:24 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
- 8 maja, godz. 4:42 – wejście Io na tarczę Jowisza,
- 9 maja, godz. 2:52 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
- 9 maja, godz. 4:14 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia).
W dniach 19 kwietnia – 28 maja promieniują meteory z roju η-Akwarydów. Są to meteory związane ze słynną kometą Halleya, podobnie, jak październikowe Orionidy. Są to szybkie meteory, ich prędkość zderzenia z naszą atmosferą wynosi 66 km/s, stąd często po nich pozostają smugi dymu, rozwiewane przez wiatry. W maksimum aktywności można się spodziewać nawet 50 meteorów na godzinę, czyli prawie jeden na minutę. Niestety radiant tego roju znajduje się blisko ekliptyki, która o tej porze jest nachylona u nas niekorzystnie. Stąd na naszych szerokościach geograficznych radiant wschodzi po godzinie 2, a przy krótkiej o tej porze roku nocy nie zdąży się wznieść zbyt wysoko. Dlatego na dużych północnych szerokościach geograficznych liczba widocznych meteorów jest znacznie mniejsza. Natomiast są one bardzo dobrze widoczne z półkuli południowej. W tym roku w ich obserwacjach dodatkowo przeszkodzi pełnia Księżyca, która spowoduje, że większość z nich zniknie w powodowanej przez Księżyc łunie.
