W środę 19 sierpnia rano naszego czasu Księżyc przejdzie przez nów, a ze względu na to, że przed wschodem Słońca ekliptyka tworzy duży kąt z widnokręgiem, Srebrny Glob da się zaobserwować w poniedziałek i wtorek. Tego drugiego poranka na 25 godzin przed nowiem! Niestety po zachodzie Słońca nachylenie ekliptyki jest kiepskie, stąd po nowiu naturalny satelita Ziemi nie wzniesie się wyżej, niż jakieś 10° w niedzielę 23 sierpnia i dopiero w przyszłym tygodniu zacznie nabierać wysokości. W poniedziałek 17 sierpnia blisko cienkiego sierpa Księżyca znajdowała się dobrze widoczna na niebie porannym planeta Wenus. Po północy panują również najlepsze warunki do obserwacji planet Neptun, Mars i Uran. Wieczorem można obserwować dwie największe planety Układu Słonecznego, czyli Jowisza i Saturna, lecz obie planety wyraźnie skracają czas przebywania na nieboskłonie po zmierzchu.
Animacja pokazuje położenie Wenus i Księżyca w trzecim tygodniu sierpnia 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Dwa pierwsze poranki tego tygodnia Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Raka. W nocy z niedzieli 16 sierpnia na poniedziałek 17 sierpnia Srebrny Glob znajdował się na granicy między gwiazdozbiorami Bliźniąt i Raka, prezentując tarczę w fazie 5%. Godzinę przed wschodem Słońca Księżyc zajmował pozycję na wysokości 12° i jeśli niebo okazało się łaskawe, to bardzo ładnie widoczne było tzw. światło popielate, czyli nocna strona naszego naturalnego satelity, oświetlona światłem odbitym od Ziemi. Dobę później o tej samej porze Księżyc jeszcze bardziej zbliży się do linii horyzontu, wznosząc się na prawie 3°. Jego sierp zwęzi się wtedy do fazy niewiele przekraczającej 1%. Warto wybrać się tego ranka na obserwacje Księżyca, gdyż jest to rzadka stosunkowo okazja do dostrzeżenia bardzo cienkiego sierpa Srebrnego Globu.
W niedużej odległości towarzystwa Księżycowi dotrzyma planeta Wenus. Zwłaszcza w poranek poniedziałkowy, gdy do Księżyca zabraknie jej 20°. We wtorek Księżyc oddali się od Wenus o kolejne 13°. Wędrująca obecnie przez zachodnie obszary gwiazdozbioru Bliźniąt planeta Wenus jest już po maksymalnej elongacji i zbliża się do Słońca. Jednak tarcza Wenus nadal jest bardzo jasna, jej blask wynosi -4,3 wielkości gwiazdowej. Cały czas maleje tarcza planety, która skurczyła się do 22″. Jednocześnie rośnie faza wenusjańskiej tarczy i obecnie jest ona oceniania na 53%.
Mapka pokazuje położenie Księżyca na początku trzeciej dekady sierpnia 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Po przeniesieniu się na niebo wieczorne Księżyc zacznie pojawiać się w piątek 21 sierpnia, wędrując przez gwiazdozbiór Panny. Jednak cały czas bardzo nisko nad linią widnokręgu. Na szczęście dla nas Srebrny Glob po nowiu znajduje się nad ekliptyką. Gdyby był pod nią, wtedy zacząłby się wyłaniać z zorzy wieczornej dopiero w weekend. W piątek 21 sierpnia godzinę po zachodzie Słońca Księżyc zajmie pozycję na wysokości 3° nad zachodnim widnokręgiem, 5° na północny zachód od Porrimy, jednej z jaśniejszych gwiazd Panny, prezentując tarczę w fazie 10%. Dobę później pogrubiony do 18% sierp Księżyca przejdzie 6° nad Spiką, najjaśniejszą gwiazdą całej konstelacji, natomiast w niedzielę 23 sierpnia Księżyc dotrze na pogranicze gwiazdozbiorów Panny i Wagi, a jego sierp urośnie do 28%.
Mapka pokazuje położenie Jowisza i Saturna w trzecim tygodniu sierpnia 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
Jeszcze bardziej na wschód, w gwiazdozbiorze Strzelca, znajdują się dwie największe planety Układu Słonecznego, czyli Jowisz i Saturn. Obie najwyższe położenie nad widnokręgiem zajmują około godziny 22, ale jest to zaledwie nieco ponad 15°. Jowisz świeci blaskiem -2,6 wielkości gwiazdowej przy tarczy o średnicy 45″. Saturn zaś osłabł do +0,3 wielkości gwiazdowej, ale jego tarcza wciąż utrzymuje średnicę 18″. Maksymalna elongacja Tytana, największego i najjaśniejszego księżyca Saturna, tym razem wschodnia, przypada w nocy z czwartku 20 sierpnia na piątek 21 sierpnia. Natomiast W układzie księżyców galileuszowych Jowisza w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
- 16 sierpnia, godz. 23:52 – wejście Io na tarczę planety,
- 17 sierpnia, godz. 0:38 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
- 17 sierpnia, godz. 2:08 – zejście Io z tarczy Jowisza,
- 17 sierpnia, godz. 2:56 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
- 17 sierpnia, godz. 21:00 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 18 sierpnia, godz. 0:04 – wyjście Io z cienia Jowisza, 16″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
- 18 sierpnia, godz. 0:48 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 8″, 30″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
- 18 sierpnia, godz. 2:46 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
- 18 sierpnia, godz. 19:58 – o zachodzie Słońca Io i jej cień na tarczy Jowisza (Io w I ćwiartce, jej cień — na wschód od południka centralnego planety),
- 18 sierpnia, godz. 20:34 – zejście Io z tarczy Jowisza,
- 18 sierpnia, godz. 21:26 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
- 18 sierpnia, godz. 21:58 – wyjście Ganimedesa z cienia Jowisza, 40″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
- 19 sierpnia, godz. 2:26 – minięcie się Europy (N) i Kalisto w odległości 8″, 193″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
- 19 sierpnia, godz. 21:46 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 19 sierpnia, godz. 23:58 – Kalisto chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
- 20 sierpnia, godz. 2:18 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 26″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
- 20 sierpnia, godz. 23:53 – minięcie się Europy (N) i Kalisto w odległości 14″, 183″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
- 21 sierpnia, godz. 19:52 – o zachodzie Słońca cień Europy na tarczy Jowisza (w I ćwiartce),
- 21 sierpnia, godz. 19:55 – minięcie się Ganimedesa (N) i Io w odległości 9″, 107″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
- 21 sierpnia, godz. 20:30 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
- 22 sierpnia, godz. 22:13 – minięcie się Ganimedesa (N) i Europy w odległości 11″, 161″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
- 24 sierpnia, godz. 1:38 – wejście Io na tarczę Jowisza.
Mapka pokazuje położenie Neptuna, Marsa i Urana w trzecim tygodniu sierpnia 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).
W drugiej części nocy całkiem wysoko nad widnokręgiem przebywają jeszcze trzy planety krążące wokół Słońca. Najbardziej na zachód wysunięta jest planeta Neptun, kreśląca swoją pętlę na tle gwiazdozbioru Wodnika, niecałe 3° na północny wschód od gwiazdy 4. wielkości φ Aquarii i jednocześnie niewiele ponad 1° na wschód od słabszej o ponad magnitudo gwiazdy 96 Aqr. Jasność samej planety to +7,8 wielkości gwiazdowej. Neptun zbliża się do wrześniowej opozycji i jest już widoczny przez całą najciemniejszą część nocy. Księżyc w okolicach nowiu nie przeszkodzi w obserwacjach tej planety.
W gwiazdozbiorze Ryb, przy granicy z gwiazdozbiorami Wieloryba i Barana przebywa planeta Mars, również szykująca się do opozycji, przez którą przejdzie miesiąc po Neptunie. Na razie planeta przesuwa się wciąż ruchem prostym, ale już wyhamowuje go, gdyż za kilka tygodniu zmieni kierunek ruchu na wsteczny. Wygląd tarczy Marsa zdecydowanie się poprawia: planeta osiągnęła już jasność -1,6 wielkości gwiazdowej, przy średnicy tarczy przekraczającej 18″, a więc tyle samo, jak w przypadku Saturna.
Kolejny gwiazdozbiór zodiakalny, gwiazdozbiór Barana, gości przedostatnią planetę Układu Słonecznego, czyli Urana. Uran przez opozycję przejdzie ponad dwa tygodnie po Marsie, ale już teraz porusza się ruchem wstecznym, gdyż znajduje się zdecydowanie dalej od nas i od Słońca, stąd przesuwa się ze wschodu na zachód znacznie dłużej. Uran w tym sezonie obserwacyjnym przebywa niewiele ponad 0,5 stopnia na południe od mającej prawie taką samą jasność gwiazdy 29 Arietis, stąd łatwo można pomylić oba ciała niebieskie ze sobą. A zatem przy szukaniu Urana należy pamiętać, że ten znajduje się bardziej na południe, a dodatkowo jest nieco jaśniejszy, gdyż planeta świeci blaskiem +5,7 magnitudo, zaś gwiazda – o 0,3 magnitudo słabiej.
