Polska została zaproszona do udziału w Projekcie „Atomowy Zegar w Kosmosie”, który będzie realizowany na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej – poinformował dr. Jerzy Nawrocki z Centrum Badań Kosmicznych PAN.

Przygotowywany przez Europejską Agencję Kosmiczną międzynarodowy Projekt ACES (Atomic Clock in Space) obejmuje synchronizację wzorcowego zegara atomowego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i podobnych zegarów w laboratoriach czasu na Ziemi. Zegary atomowe pozwalają określać czas z dokładnością do 10 miliardowych części sekundy. Na orbicie, w warunkach mikrograwitacji można uzyskać jeszcze większą dokładność niż na Ziemi.

ESA pracuje już nad aparaturą do tego eksperymentu. Obok zegara atomowego na Stacji będzie zainstalowany tzw. maser wodorowy, urządzenie generujące częstotliwość służącą za wzorzec czasu. Dla potrzeb stacji trzeba skonstruować specjalny, znacznie lżejszy od normalnego model masera. Rozpoczęcie eksperymentu planuje się w 2005 roku.

W Obserwatorium Astronomiczno-Geodynamicznym CBK PAN w Borowcu koło Poznania znajduje się jedna z najnowocześniejszych stacji laserowych do namierzania satelitów, która może być wykorzystana do „transmisji” czasu ze Stacji na Ziemię.

Sygnały laserowe wysyłane z Ziemi będą powracać po odbiciu się od specjalnych luster na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Specjalne detektory zarejestrują czas wysłania impulsu, odbicia od Stacji i powrotu na Ziemię. Takie sygnały laserowe będą wysyłane jednocześnie z dwóch lub trzech stacji, co pozwoli bardzo precyzyjnie wyliczać czas. Będzie można uzyskać dokładność dziesiątków pikosekund – wyjaśnił dr Nawrocki.

Do synchronizacji wskazań zegarów atomowych na Stacji Kosmicznej i na Ziemi wytypowano – jako jedną z trzech w Europie – stację laserową w obserwatorium CBK PAN w Borowcu pod Poznaniem.