O 21:45 naszego czasu prom kosmiczny Atlantis wystartował z Przylądka Canaveral na Florydzie, rozpoczynając tym samym misję STS-112. Zapraszamy do lektury naszej relacji z tego, co działo się przed startem i krótko po nim.

W niedzielę o 21:45 NASA oficjalnie ogłosiła godzinę startu misji STS-112. Okno startowe rozpoczyna się o 21:40:51 i kończy o 21:50:50 czasu polskiego. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna będzie wówczas przelatywać nad równikiem, zbliżając się od południowego zachodu do wybrzeży Ameryki Środkowej. Optymalną godziną startu jest 21:45:51.

Wczoraj technicy zmagali się z problemem dotyczącym ogrzewania przewodu służącego do odprowadzania nadmiaru wody na zewnątrz orbitera. Ogrzewacz rozgrzewał się do zbyt wysokiej temperatury, przypuszczalnie z powodu problemów ze sterowaniem. Problem został rozwiązany dziś rano i zespół kierujący misją zdecydował o rozpoczęciu ostatecznych procedur startowych.

O 12:20 czasu polskiego rozpoczęto napełnianie zbiornika zewnętrznego. Podczas tej 3-godzinnej operacji do zbiornika zostanie wtłoczone około 540 tysięcy litrów oziębionego do minus 183 stopni Celsjusza ciekłego tlenu oraz prawie półtora miliona litrów ciekłego wodoru o temperaturze minus 253 stopni Celsjusza.

Tankowanie zakończono o 15:16 naszego czasu. Od tej pory zbiornik jest tylko uzupełniany (wodór i tlen nieustannie wyparowują). Na platformę startową wyruszyły załogi: Red Crew oraz Orbiter Closeout Crew. Przez cały dzień pogoda w KSC była idealna. Dopiero po południu nad Florydą zaczęły gromadzić się chmury. Meteorolodzy jednak sądzą, iż nie powinno to przeszkodzić w starcie.

O 18:30 astronauci pojawili się na platformie startowej 39B. Dokładny moment przyjazdu “astrovana” był ze względów bezpieczeństwa trzymany do ostatniej chwili w tajemnicy.

Na zdjęciu prom Atlantis oczekuje na start w misji STS-112, dnia 7 października 2002 o godzinie 19:34.

Dwie minuty później, po wjeździe windą na wysokość 58 metrów gdzie znajduje się specjaly rękaw zwany Orbiter Access Arm, oraz po przejściu przez White Room (Biały Pokój), gdzie załoga otrzymuje pozostałą część ekwipunku i wyposażenia telekomunikacyjnego, miejsce na pokładzie wahadłowca zajął dowódca Jeff Ashby. To już jego trzeci lot wahadłowcem. Później w kolejności na pokładzie znaleźli się: pierwszy specjalista misji i weteran lotów kosmicznych David Wolf, pilot Pamela Melroy (drugi lot), czwarty specjalista misji Fiodor Jurczychin, trzeci specjalista misji Piers Sellers (pierwszy lot). Ostatnia wsiadła druga specjalistka misji i inżynier lotu Sandra Magnus.

Pogoda chwilami nie zezwala na start, ale w obecnej chwili (19:12) warunki są wystarczające by lot mógł się odbyć.

Atlantis oczekuje na start w misji STS-112. Jak widać pogoda nie jest najlepsza, ale prognostycy zapowiadają dobrą pogodę na moment startu. Jest 7 października 2002 godzina 19:48.

O 19:19 Red Crew została wysłana by wymienić trzy bezpieczniki na ruchomej platformie na której Atlantis się znajduje. Zespół odpowiedzialny za start donosi, iż zapasowe zasilanie pompy recyrkulacyjnej wodoru nie działa. Próby przełączenia systemu zasilania nie powiodły się, więc sądzi się, iż odpowiedzialne są bezpieczniki. Problem nie jest krtytyczny dla startu, jednak jest trochę wolnego czasu i postanowiono się nim zająć.

O godzinie 19:54 właz został zamknięty i po jego zabezpieczeniu rozpoczęto próby ciśnieniowe.

Jest 7 października 2002 godzina 19:54. Orbiter Closeout Crew właśnie zamknęła właz wahadłowca Atlantis. Widzimy wnętrze pokoju, który nazwano White Room (Biały Pokój).

O 20:30 dokonano sprawdzenia wersji oprogramowania w centrum kontrloi startu. 10 minut później rozpoczęła się konfiguracja i testy oprogramowania wahadłowca.

O 20:45 do komputerów wahadłowca zostały załadowane dane nawigacjne.

O 21:16 NASA poinformowała, że Red Crew wymieniła dwa uszkodzone bezpieczniki.

O 21:30 włączono shuttlecam – kamerę zamontowaną na głównym zbiorniku paliwa.

O 21:38 cofnięto rękaw dostępowy do wahadłowca. W przypadku problemów rękaw można ponownie rozciągnąć w przeciągu 15 sekund.

21:42, 2 minuty do startu. Astronauci opuścili i zabezpieczyli osłony na hełmach. Zakończono dotankowywanie superzimnego tlenu i wodoru.

T-31 sekund – od tej pory sekwencja startu jest kontrolowana w pełni automatycznie.

T-6,6 sekund – start silników głównych.

21:45:51 – start rakiet na paliwo stałe, Atlantis odrywa się od ziemi. Oficjalny czas startu to 21:45:51.074.

T+2 minuty, 10 sekund – odrzucono rakiety na paliwo stałe.

T+5 minut, 10 sekund – Atlantis dosięgnie orbity, nawet gdyby jeden z silników przestał działać.

T+7 minut, 15 sekund – nawet w razie awarii dwóch głównych silników, prom jest w stanie osiągnąć orbitę. Ale wszystkie trzy działają poprawnie.

T+8 minut, 35 sekund – silniki główne zakończyły pracę.

T+9 minut – odrzucono zewnętrzny zbiornik paliwa.

T+10 minut – Atlantis osiągnął trajektorię suborbitalną

T+40 minut – prom został podniesiony na stabilną orbitę poprzez odpalenie silników manewrowych.

O 23:23 otwarto drzwi ładowni. Minutę później astronauci otrzymali zezwolenie na opuszczenie skafandrów przeznaczonych do startu i lądowania.

Film jest fragmentem transmisji startu promu Atlantis 7 października 2002. Podczas misji STS-112 po raz pierwszy zainstalowano na wahadłowcu kamerę. Efekty jej pracy nie były jednak tak rewelacyjne, jak NASA obiecywała… Kilka ujęć z tejże kamery jest widocznych na filmie.

Na koniec prezentujemy film (obrazek powyżej) oraz kilka zdjęć (obrazki poniżej) wykonanych w czasie startu przez kamerę umieszczoną na zbiorniku głównym promu.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis 3 sekundy przed startem. Widać płomienie buchające z trzech głównych silników promu.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis w momencie startu promu.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis w 12 sekundzie lotu.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis w 24 sekundzie lotu. Prom rozpoczyna lot ku orbicie nachylonej pod kątem 51,6 stopnia do równika.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis w 36 sekundzie lotu. Widać cień smugi pozostawianej w atmosferze.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis minutę i 35 sekund po starcie. Prom znajdował się na wysokości 27 kilometrów i poruszał się z prędkością 4500 kilometrów na godzinę.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis minutę i 56 sekund po starcie. Dopala się paliwo znajdujące się w silnikach pomocniczych.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis 2 minuty i 7 sekund po starcie. Silniki boczne zostały odrzucone po zakończeniu swojego zadania. Pomarańczowy płomień widoczny na zdjęciu pochodzi od jednego z nich.

Zdjęcie wykonano z kamery zamocowanej na zbiorniku głównym promu Atlantis 8 minut i 56 sekund po starcie. Dostrzec można zarys promu oddalającego się od odrzuconego zbiornika.

Autor

Marcin Marszałek