Za pomocą aparatury radarowej zainstalowanej na satelitach, naukowcy mogą na nowe sposoby badać zagrożone trzęsieniami ziemi strefy uskoków i związane z nimi deformacje. Prace nad zarejestrowanym w 1999 roku na zachodzie USA trzęsieniem dostarczyły niespodziewanych informacji.

Naukowcy z Instytutu Oceanografii Scripps przy University of California w San Diego skupili się na trzęsieniu nazwanym „Hector Mine”, które miało silę 7,1 stopnia w skali Richtera i przetoczyło się przez 45 kilometrów uskoku na pustyni Mojave. Trzęsienie to nie spowodowało wielu strat, pozostawiło za to wiele danych, których analiza okazała się bardzo owocna.

Zebrane przez radar InSAR (Interferometric Synthetic Aperture Radar) dane wskazują, że uskoki tektoniczne mogą się cofać.

„Nawet małe zaburzenie sił pochodzące od odległego trzęsienia może spowodować przesunięcie się uskoku. Do tej poru uważano, że może to być ruch tylko do przodu” – mówi jeden z autorów badań Jurij Fiałko. – „Tutaj zaobserwowaliśmy, że uskok cofnął się pod wpływem niewielkiej zmiany nacisku, to całkiem niespodziewane„.

Według autorów przyczyną takiego zachowania się uskoku są odmienne cechy materiału, z którego uskok jest zbudowany, nie zaś tarcie. Wyniki te doprowadzą zdaniem Fiałko do ponownych badań uskoków o podobnie zróżnicowanej budowie, co może doprowadzić do zidentyfikowania kolejnych aktywnych uskoków.

Zdaniem współautora badań Petera Shearera odkrycie jest przełomem, który był możliwy dzięki technologii InSAR. „Wcześniej nasze badania dotyczyły jednego punktu” – powiedział. – „Dzięki InSARowi mamy miliony punktów, a więc ciągły obraz deformacji występujących na terenie południowej Kalifornii„.

Dzięki misjom satelitarnym ESA, co podkreślili autorzy, naukowcy mogli zbadać przemieszczenia uskoku zarówno w pionie jak i poziomie, z dokładnością od kilku milimetrów do kilku centymetrów w strefie rozciągającej się na kilka kilometrów.

Naukowcy wykorzystali dane zebrane przez interferometry znajdujące się na należących do Europejskiej Agencji Kosmicznej satelitach ERS-1 (wystrzelony w 1991 roku) i ERS-2 (na orbicie od 1995 roku). W misjach tych z sukcesami używa się technologii InSAR.

Dlatego między innymi na wystrzelonym Pomyślny start Ariane 5„>1 marca 2002 przez ESA satelicie Envisat znajdują się instrumenty zaawansowanej technologii SAR (advanced SAR, ASAR). Instrumenty te mają znacznie większość zdolność do rozróżniania odmiennych typów terenu w porównaniu z instrumentami ERS. Misja ta, o której celach piszemy dokładniej Cele misji satelity Envisat„>tutaj, pozwoli również zachować ciągłość badań z użyciem technologii InSAR.