W naszym kraju Saturn jest już praktycznie niewidoczny (mimo, że przebywa ponad 50° od Słońca), dlatego ciekawe zjawiska na niebie dzieją się w drugiej połowie nocy. W nocy z piątku na sobotę 18 lipca dojdzie do częściowego zakrycia Plejad przez Księżyc.

Omawianie zjawisk zachodzących w tym tygodniu zacznę od wędrówki Księżyca po niebie. Naturalny satelita Ziemi będzie zmieniać fazę od III kwadry (15 lipca) do nowiu, przechodząc przez gwiazdozbiory najlepiej widoczne jesienią. Podczas górowania będzie wysoko na niebie, dzięki czemu w pogodne dni powinien być dobrze widoczny nawet w południe.

Wczorajszej nocy Księżyc znajdował się niedaleko Urana, przechodząc około 5,5 stopnia od niego. Z tego względu ta noc nie była korzystna do obserwacji siódmej planety Układu Słonecznego, ale w ciągu kolejnych nocy Uran powinien być dobrze widoczny, ponieważ z biegiem czasu Księżyc będzie coraz mniej przeszkadzał swoim blaskiem.

W bieżącym tygodniu Uran będzie przebywał około 38' na północ od gwiazdy 20 Psc, która jest około 0,3 magnitudo jaśniejsza od planety (odpowiednio 5,8 i 5,5 magnitudo).

Rysunek pokazuje położenie Jowisza z Neptunem w trzecim tygodniu lipca 2009.     Rysunek wykonano na podstawie programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Około półtora godziny po zachodzie Słońca nad horyzontem pojawia się para JowiszNeptun. Obie planety poruszają się ruchem wstecznym w związku z przypadającą za miesiąc opozycją Jowisza i Neptuna. Największa planeta w Układzie Słonecznym porusza się szybciej (i zakreśla większą pętlę na niebie), dlatego odległość między planetami (również między planetami a gwiazdą μ Capricorni) będzie się stopniowo zwiększać. W tym tygodniu odległość Neptuna od gwiazdy wyniesie niecałe 18', Jowisz odsunie się od μ Cap już na ponad 41', zaś Jowisza od Neptuna będzie dzieliło ponad 46'.

Jasność i średnica kątowa planet ciągle wzrasta. W tym tygodniu jasność Jowisza wyniesie -2,8 magnitudo, a średnica jego tarczy wzrośnie do 48″, przez co dostrzeżenie szczegółów jowiszowej tarczy nie powinno sprawiać problemów. Neptun będzie świecić z janością +7,8 magnitudo.

17 lipca około godz. 1:03 Io częściowo zakryje Europę i będzie to jedyne tego typu zjawisko widoczne z Polski w tym tygodniu. Jak zawsze na wstawce są zaznaczone położenia tych księżyców. Tym razem znalazły się na niej 1 – Io oraz 4 – Kallisto.

Animacja pokazuje przebieg zakrycia Plejad przez Księżyc 18 lipca 2009.     Aniemcję wykonano w GIMP-ie na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Jednak największą atrakcją astronomiczną możliwą do obserwowania z naszego kraju w ciągu najbliższych kilku dni będzie zakrycie Plejad przez Księżyc. Zjawisko nastąpi nad ranem z piątku na sobotę 18 lipca. Zakrycie zacznie się około 3:11 (mniej więcej półtora godziny przed wschodem Słońca, czyli na jeszcze ciemnym niebie), gdy Księżyc będzie już dość wysoko na niebie (około 20°). Koniec zjawiska będzie miał miejsce już po wschodzie Słońca i praktycznie nie będzie mógł być obserwowany.

Najlepsze warunki obserwacji będą mieli mieszkańcy południowo-zachodniej części naszego kraju, ponieważ tam Słońce wschodzi najpóźniej i tak samo najpóźniej robi się jasno.

Zamieszczona powyżej animacja pokazuje przebieg zjawiska dla Bogatyni, zaś w tabeli wpisane są orientacyjne czasy zakryć i odkryć gwiazd, które znajdą się za Księżycem dla kilkunastu miejscowości w Polsce:

miasto Merope

(23 Tau)

4,1 mag

Alcyone

(ε Tau)

2,8 mag

Atlas

(27 Tau)

3,6 mag

Pleione

(28 Tau)

5,0 mag

wschód

Słońca

Bogatyniazakrycie3:143:494:194:245:07
odkrycie4:044:315:185:19
Gdańskzakrycie3:193:564:254:314:35
odkrycie4:104:375:265:27
Krakówzakrycie3:113:464:184:224:51
odkrycie4:054:345:205:23
Krosnozakrycie3:113:454:184:224:49
odkrycie4:054:355:205:23
Łódźzakrycie3:143:494:214:254:45
odkrycie4:074:365:225:24
Poznańzakrycie3:163:524:224:274:52
odkrycie4:074:345:225:23
Suwałkizakrycie3:183:544:264:314:19
odkrycie4:124:415:285:30
Szczecinzakrycie3:183:554:234:294:56
odkrycie4:074:335:225:22
Toruńzakrycie3:173:554:234:284:42
odkrycie4:094:365:245:25
Warszawazakrycie3:153:504:224:274:36
odkrycie4:094:375:245:26
Wrocławzakrycie3:143:494:194:244:58
odkrycie4:054:335:205:21
Załęcze

Wielkie

zakrycie3:133:484:204:244:51
odkrycie4:064:355:215:23
Zawierciezakrycie3:123:474:194:234:51
odkrycie4:064:345:205:23
Żywieczakrycie3:113:454:174:214:56
odkrycie4:044:335:195:21

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher