Pierwsza planeta w Układzie Słonecznym licząc od Słońca. Jest jedną z planet znanych w starożytności. Grecy nadali mu imię boga Hermesa (posłańca bogów), którego rzymskie imię brzmi Merkury. Jest to ciało nieco tylko większe od Księżyca i jest najmniejszą planetą w Układzie Słonecznym.

Merkury charakteryzuje się dużą gęstością, przy czym 80% jej masy stanowi jądro. Powierzchnia planety pokryta jest kraterami, pozostałościami po silnych bombardowaniach przez odłamki skalne w przeszłości, i grzbietami powstałymi prawdopodobnie po utworzeniu planety gdy niklowo-żelazne jądro skurczyło się, fałdując przy tym powierzchnię.

Obecny wygląd Merkurego ustalił się około 3 lub 4 miliardów lat temu. Planetę nie otacza praktycznie żadna atmosfera; jeżeli kiedykolwiek jakaś istniała, to została wymieciona w przestrzeń kosmiczną przez wiatr słoneczny. Pozostał jedynie Hel, ale jego ciśnienie stanowi niewielki ułamek ziemskiego ciśnienia atmosferycznego.

Na powierzchni Merkurego występują bardzo duże wahania temperatury: w dzień temperatura sięga prawie 430oC, co wystarczy by roztopić ołów. Natomiast w nocy spada do -180oC, czyli do temperatury skraplania powietrza.

Podczas dnia na Merkurym, Słońce może wschodzić dwa razy. Pierwszy świt następuje w wyniku obrotu planety. Jednak w peryhelium Merkury przyśpiesza i spowodowany tym ruch Słońca na niebie nakłada się na powolny ruch dzienny. Słońce zwalnia i na krótki czas zachodzi. Kiedy prędkość orbitalna spada, Słońce po raz drugi wznosi się nad horyzontem!

W pobliżu Merkurego znalazła się amerykańska sonda Mariner 10, wystrzelona w listopadzie 1973 roku. Mariner dostarczył wielu fotografi planety.

Wybrane fakty o Merkurym

Średnia odległość od Słońca: 57,9 mln km
Odległość od Słońca w aphelium: 69,7 mln km
Odległość od Słońca w peryhelium: 45, 9 mln km

Długość roku: 87,969 ziemskich dni
Mimośród orbity: 0,206
Nachylenie równika do orbity: 2
Nachylenie płaszczyzny orbity względem ekliptyki: 7o0’15”
Średnia prędkość orbitalna: 47,9 km/s

Czas obrotu wokół osi: 58,65 ziemskich dni

Masa: 0.055 masy Ziemi
Prędkość ucieczki: 4,3 km/s
Średnica: 4840 km

Temperatura powierzchni: od -180oC do +430oC
Ciśnienie atmosferyczne: 2×10-12 ciśnienia ziemskiego
Albedo: 0.07

Autor

Karol Langner