Nowe zdjęcia Tytana o nieosiągalnej dotychczas przejrzystości otrzymano teleskopem VLT (Very Large Telescope). Zdjęcia wykonała międzynarodowa grupa badawcza podczas obserwacji dokonanych za pomocą nowego urządzenia optycznego SDI (Simultaneous Differential Imager), którego niedawno zainstalowano przy instrumencie NACO. Pokazują one szczegóły powierzchni największego księżyca Saturna. Niektórym zarysom nadano już prowizoryczne nazwy.

Mapa powierzchni Tytana według współczynnika odbicia. Cztery wyraźnie obiekty na tej mapie otrzymały prowizoryczne nazwy, które zaznaczono na zdjęciu.

Z urządzeniem SDI o dużym kontraście można otrzymać bardzo ostre zdjęcia w trzech kolorach równocześnie. Mimo, że został wymyślony do obrazowania ziemskiego, aparat nadaje się świetnie także do obserwacji gęstych atmosfer.

A Tytan ma atmosferę bardzo gęstą. Właśnie ona zasłania powierzchnię na większości zdjęciach, na przykład tych wykonane przez sondę Voyager. Ponadto, jest to jedyny znany księżyc naszego układu ze znaczącą warstwą atmosferyczną. Składa sie ona głównie z azotu i zawiera niemałe ilości metanu.

Ostatnie badania spektroskopowe i radarowe wskazują na to, że na powierzchni Tytana istnieją wielkie zbiorniki ciekłych węglowodorów i cykl meteorologiczny oparty na metanie, podobny do ziemskiego zyklu hydrologicznego. To jedyny obiekt poza Ziemią jaki znamy, na którym mogą występować „opady” i „oceany”.

Te zdjęcia i kolejne będą pomocne w planowaniu misji sondy Huygens, która właśnie zbliża się do układu Saturna na pokładzie statku kosmicznego Cassini. Jej wejście w atmosferę Tytana przewiduje się na początek 2005 roku. Celem sondy Huygens będzie zbadanie właśnie atmosfery Tytana, aczkolwiek badacze żywią nadzieje, że jeszcze przetrwa by stanąć na powierzchni księżyca.

Zdjęcie 11c/04 z ESO pokazuje dwa zdjęcie, które wykonano jednocześnie 7. lutego 2004 roku instrumentem NACO w trybie SDI. Obraz po lewej został wykonany dla długości fali 1.575 μm, która penetruje atmosferę księżyca i, wobec tego, pokazuje jego powierzchnię. Po prawej stronie widać niewyrażną atmosferę, uchwycona w długości fali 1.625 μm.

Zdjęcie 11d/04 z ESO. Pokazuje Tytana podczas sześciu kolejnych dób w lutym 2004 roku. Pierwsze zdjęcie (1-2 lutegom lewy górny róg) zostało powiększone i umieszczone w siatce współrzędnych po prawej stronie. Zdjęcia są pokazane w pseudokolorze, z trzema składnikami w systemie SDI: czerwony (1.575 km2; powierzchnia), zielony (1.600 km2; powierzchnia), niebieski (1.625 km2; atmosfera).

Autor

Karol Langner