Analiza kawałka księżycowej skały przywiezionej na Ziemię przez misję Apollo 16 w 1972 roku pokazała, że Księżyc może być znacznie młodszy niż uważano dotychczas. Odkrycia dokonano podczas badań prowadzonych przez międzynarodowy zespół złożony z Centrum Badań nad Formowaniem się Gwiazd i Planet, Muzeum Historii Naturalnej w Danii i Uniwersytetu w Kopenhadze. Odkrycie zostało dopiero co opublikowane w Nature.

Artykuł przygotował Andrzej Szkudlarek.

Gdy Księżyc stygnął, jego ocean magmy zestalał się w różne składniki mineralne, z których lżejsze wypływały ponad starszą skorupę. Analiza próbki skały księżycowej, która jak podejrzewa się jest właśnie kawałkiem tej starożytnej skorupy, dała możliwość nowego spojrzenia na formowanie się Księżyca.

Próbki analizowanej skały księżycowej zostały dostarczone na Ziemię przez misję Apollo 16 w 1972 roku. Pomimo tego, że były starannie przechowywane przez NASA od czasu ich powrotu na Ziemię, trzeba było użyć nowych metod do ich oczyszczenia z ziemskiego skażenia ołowiem. Kiedy zakończono procedury czyszczące okazało się, że skały są prawie 100 milionów lat młodsze niż oczekiwano.

Powołując się na przyjętą teorię formowania się Księżyca, najstarszą skałą skorupy Księżyca jest typ anortozytu znany również jako FAN. Dotychczas jednak występowały trudności w wyznaczaniu jej wieku. Dlatego też do wyznaczenia wieku próbek FAN przywiezionych przez Apollo 16 został wyznaczony specjalny zespół, który po przeanalizowaniu zawartości izotopów ołowiu i neodymu ocenił wiek próbki na 4,36 miliarda lat. To zdecydowanie mniej niż wcześniejsze przewidywania dotyczące wieku Księżyca, które zakładały, że jest on niemal tak stary jak sam Układ Słoneczny, czyli liczy sobie 4,567 miliarda lat. Nowo obliczony wiek jest zbliżony do wieku najstarszego znanego ziemskiego minerału: cyrkonu z zachodniej Australii. Sugeruje to, że oba kruszce uformowały się w przybliżeniu w tym samym czasie.

Te badania są pierwszymi, w których pojedyncza próbka FAN daje zgodne wyniki przy różnych metodach datowania izotopowego. Sugeruje to, że właśnie w tym czasie próbka uległa krystalizacji. Z kolei niezwykle młody wiek skały może oznaczać zarówno to, że Księżyc zestalił się znacząco później niż dotychczas szacowano, lub iż Księżyc jest po prostu sam w sobie młodszy. Istnieje oczywiście możliwość, że akurat ta próbka nie jest reprezentatywna dla przyjętego modelu. Każdy scenariusz każe jednak poddać rewizji dotychczasowe modele o formowaniu się Księżyca.

Autor

Avatar photo
Redakcja AstroNETu