Grupa europejskich astronomów ogłosiła odkrycie i badania dwóch nowych planet pozasłonecznych. Były one kandydatami projektu OGLE przelatujących przed tarczami swoich gwiazd i zasłaniających część ich światła. Należą one do planet typu „bardzo gorące Jowisze”. Tym samym grono planet odkrytych i potwierdzonych metodą tranzytową powiększyło się do trzech.
Pomysł by masowo szukać ślady planet badając ich przejścia przed tarczami gwiazd i zwiazanym z tym spadek ich jasności należy do polskich astronomów (czytaj Polska metoda „masowego odkrywania planet”„>więcej). Metodą „tranzytową” szybko wyznaczono w ramach projektu OGLE wiele kandydatów do planet pozasłonecznych (czytaj Następne planety pozasłoneczne„>więcej). Dotychczas szczegółowymi badaniami uzupełniającymi potwierdzono istnienie tylko jednej takiej planety. Teraz do grona dołączą kolejna dwa obiekty: OGLE-113 i OGLE-132.
Zdjęcie 14a/04 z projektu DSS (Digital Sky Survey) organizacji ESO pokazuje fragment nieba, w którym znajduje się gwiazda oznaczona jako OGLE-TR-113 (wskazana strzałką). Odkryta wokół niej planeta typu „bardzo gorący Jowisz” przelatuje przed tarczą gwiazdy i powoduje spadek jej jasności rzędu kilku procent. Zdjęcie obejmuje obszar 10 na 10 minut kątowych. Północ w górę i wschód na lewo.
Problem z kandydatami projektu OGLE polega na tym, że spadki w jasności gwiazdy podczas tranzytu badanego obiektu mogą być spowodowane równie dobrze przez planetę jak i przez małego towarzysza w postaci drugiej gwiazdy. Te dwa przypadki można odróźnić na podstawie dokładnych pomiarów zmian w prędkościach radialnych kandydatów. Takie właśnie pomiary przeprowadziła grupa astronomów dla kandydatów z projektu OGLE.
Pośród nich gwiazdy OGLE-113 i OGLE-132, znajdujące się w
Grafika 14d/04 organizacji ESO pokazuje wykres prędkości radialnej gwiazd OGLE-113 i OGLE-132 jako funkcji fazy orbitalnej ich planet. Sinusoidalny kształt tych krzywych pasuje do wpływu grawitacyjnego duża planeta typu „bardzo gorący Jowisz”.
Obserwacje zostały przeprowadzone w marcu 2004 roku na teleskopie VLT w obserwatorium w Paranal w Chile.
Obiekty orbitujace gwiazdy OGLE-113 i OGLE-132 to nowa klasa wielkich planet, nazwanych „bardzo gorącymi Jowiszami” z powodu ich rozmiarów i wysokiej temperatury powierzchniowej. Znajdują się bardzo blisko swoich gwiazd macierzystych, obiegajac je w czasie krótszym od dwóch ziemskich dni.
Grafika 14e/04 organizacji ESO pokazuje masy i promienie wszystkich planet pozasłonecznych typu „bardzo gorący Jowisz” jakie dotychczas odkryto na podstawie przelotu przed tarczą gwiazdy. Podczas „zaćmienia” zmienia się jasność gwiazdy o kilka procent. Na schemacie umieszczone też Jowisz i Saturn dla porównania.
Metoda tranzytowa szukania planet pozasłonecznych zostanie zadomenstrowana publicznie 8. czerwca 2004 roku, gdy Wenus przeleci przed tarczą słoneczną.
