Astronomowie przy pomocy Teleskopu Kosmicznego Spitzer odkryli pierwszą pozasłoneczną planetę zawierającą niespotykane ilości węgla. Planeta należy do gazowych gigantów i została nazwana WASP-12b.

Planeta WASP-12b jest bardzo bogata w węgiel. Niewykluczone, że pod jej gazową powłoką znajduje się grafit, diament oraz inne bardziej egzotyczne postaci węgla. Niestety, obecnie nie możemy potwierdzić tych przypuszczeń – astronomowie nie posiadają obecnie technologii, która pozwala na obserwacje wnętrza planet pozasłonecznych oraz planet z naszego Układu Słonecznego.

Odkrycie potwierdza teorię, że planety skaliste bogate w węgiel, znacznie mniej masywne niż WASP-12b, mogą krążyć wokół innych gwiazd. Ziemia zawiera kwarc i skalenie, które składają się z krzemu, tlenu i innych pierwiastków. Planeta, na której króluje węgiel, może wyglądać zupełnie inaczej: mogą tam istnieć skały czystego węgla, takie jak diamenty i grafit, ale mogą również znajdować się tam takie związki jak smoła.

Węgiel jest popularnym składnikiem układów planetarnych – na Ziemi jest kluczowym składnikiem życia. Astronomowie często mierzą proporcje węgla do tlenu danej gwiazdy. Stosunek ten zmierzony dla Słońca wynosi około 1 do 2, co oznacza, że tlenu jest dwa razy więcej niż węgla. Żadna z planet naszego układu prawdopodobnie nie posiada więcej węgla niż tlenu, czyli stosunek nie przekracza 1. Proporcje nie są znane jednak dla wszystkich gazowych olbrzymów (Jowisza, Saturna, UranaNeptuna). W przeciwieństwie do WASP-12b, nasze gazowe olbrzymy zawierają głęboko w swoich atmosferach wodę, która jest nośnikiem tlenu i utrudnia mierzenie.

WASP-12b jest pierwszą planetą, dla której zmierzony stosunek węgla do tlenu jest większy niż 1. Oznacza to, że planeta posiada nadmiarowy węgiel, który po części znajduje się pod postacią metanu oraz tlenku węgla w atmosferze. Obserwacje WASP-12b zostały przeprowadzone, gdy planeta chowała się za swoją gwiazdą, czyli przy użyciu metody odwróconego tranzytu. Metoda ta została zapoczątkowana dla planet pozasłonecznych przez Teleskop Kosmiczny Spitzer.

Podczas metody odwróconego tranzytu Spitzer obserwuje najpierw w zakresie podczerwieni światło od gwiazdy i planety, a następnie tylko od gwiazdy (gdy planeta znika na gwiazdą). Pozwala to astronomom zbadać, ile światła pochodzi wyłącznie od planety. Obserwacje zostały przeprowadzone dla czterej różnych długości fal podczerwieni.

Planeta WASP-12b jest 1.4 razy masywniejsza od Jowisza i jest oddalona o około 1 200 lat świetlnych od Ziemi, w konstelacji Woźnicy. Czas obiegu wokół jej gwiazdy macierzystej to nieco ponad jeden dzień. WASP-12b jest zwrócona stale jedną stroną do gwiazdy. Jest to wyjątkowa planeta również ze względu na panującą tam temperaturę – na półkuli skierowanej w stronę gwiazdy jest 2 600 Kelwinów, a to wystarczająco dużo, by roztopić stal.

Autor

Avatar photo
Agata Senczyna