Nowe zdjęcia z SMA (Submillimeter Array telescope) dostarczają nam najdokładniejsze obrazy gwiezdnych kolebek w mgławicy Węża. Pozwalają nam one na dogłębne poznanie procesów zachodzących przy formowaniu się gwiazd. Rezultaty badań zostały opublikowane w czasopiśmie Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

Artykuł napisał Radosław Malik.

Rozciągając się poprzez blisko sto lat świetlnych przestrzeni kosmicznej, mgławica Węża znajduje się w konstelacji Wężownika, 11700 lat świetlnych od Ziemi. Na wykonanych przez Kosmiczny Teleskop Spitzera zdjęciach w podczerwieni możemy zauważyć ciemną, sinusoidalną wstęgę leżącą na tle rozgwieżdżonego nieba. Została ona wybrana do obserwacji z powodu dużego prawdopodobieństwa uformowania się w niej masywnych gwiazd (ponad osiem razy masywniejszych od Słońca). Teleskop SMA został użyty do obserwacji mgławicy w submilimetrowym zakresie długości fal, znajdującym się pomiędzy podczerwienią a falami radiowymi.

Aby w pełni poznać proces tworzenia się gwiazd, musimy zaobserwować go w jego najwcześniejszych fazach, kiedy gwiazdy są jeszcze głęboko osadzone w pyłowych i gazowych obłokach. Teleskop z SMA idealnie nadaje się do tego zadania” – tłumaczy Ke Wang z Europejskiego Obserwatorium Południowego, główny autor publikacji, który rozpoczął badania w Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.

Zdjęcia te ukazują gwiazdotwórczy region P1 w mgławicy Węża. Lewe zdjęcie zostało wykonane w zakresie fal długiej podczerwieni przez teleskop Herschela. Środkowe i prawe ukazują ten sam region widziany w zakresie fal o długości 1,3 i 0,9 mm (SMA). Zdjęcia w wysokiej rozdzielczości wykonane przez czuły teleskop SMA ukazują niewielkie obłoki/kosmiczne zarodki rozciągające się na nie więcej niż 0,1 roku świetlnego. Mogą one uformować do kilku bardzo masywnych gwiazd.

Zespół naukowców badał dwa specyficzne miejsca w mgławicy Węża, oznaczone jako P1 i P6. W tych dwóch regionach znaleziono w sumie 23 kosmiczne „nasiona” – ledwo lśniące punkty, z których może powstać do kilku gwiazd. Nasiona te mają wagę od 5 do 25 mas Słońca i każde z nich osiąga rozpiętość setek miliardów kilometrów (dla porównania odległość Słońca od Ziemi wynosi jedynie 150 milionów kilometrów). Wykonane w wysokiej rozdzielczości zdjęcia ze SMA nie tylko ukazują nam wspomniane wyżej nasiona, ale także pozwalają na ich podział ze względu na wiek.

Poprzednie teorie postulowały, że bardzo masywne gwiazdy tworzą się w superciężkich, odizolowanych rdzeniach o masach co najmniej 100 mas Słońca. Najnowsze badania wskazują jednak, że nie jest to regułą. Dane ukazują bowiem masywne gwiazdy tworzące się nie pojedynczo, lecz w grupach.

Zespół badaczy było mocno zaskoczony faktem, że na tak wczesnym etapie procesu gwiazdotwórczego, obłoki w obu badanych regionach zaczynają się rozdzielać na pojedyncze gwiazdy. Odkryto także prądy bipolarne oraz inne znaki postępującego procesu tworzenia się gwiazd.

Te zdjęcia ukazują z kolei gwiazdotwórczy region P6, w mgławicy Węża. Lewe zdjęcie zostało wykonane w zakresie fal długiej podczerwieni przez teleskop Herschela. Środkowe i prawe ukazują ten sam region widziany w zakresie fal o długości 1,3 i 0,9 mm (SMA). „Ziarna” układają się w kształt pytajnika. Może się z nich wytworzyć do kilku bardzo masywnych gwiazd.

Autor

Avatar photo
Redakcja AstroNETu