Zdjęcie w tle: NASA

O obiekcie:

Gromada Strzelca została po raz pierwszy zaobserwowana w 1665 roku i była jednym z pierwszych zanotowanych tego typu obiektów. Znajduje się ona  10,6 tyś. lat świetlnych od Ziemi, blisko centrum Drogi Mlecznej, a jej szacowany wiek to około 12 miliardów lat. M22 oddala się od Ziemi z prędkością około 149 km/s. Do gromady należy około  83 tys. gwiazd, z czego 32 to gwiazdy zmienne.

Gromada kulista M22 jest obiektem szczególnie ciekawym. Wewnątrz niej znajdują się dwie czarne dziury, zaobserwowane przez teleskop rentgenowski Chandra w 2012 roku. Są to obiekty o masie od 10 do 20 mas Słońca. Spekuluje się, że w gromadzie znajduje się więcej czarnych dziur, od 5 do 100 takich obiektów. Prawdopodobnie z powodu obecności czarnych dziur i ich interakcji z gwiazdami, M22 ma tak duży obszar centralny.

Oprócz czarnych dziur w Gromadzie Strzelca znaleziono inne ciekawe obiekty. Kosmiczny teleskop Hubble’a zaobserwował w M22 sześć obiektów wielkości planety, których masa to około 80 mas Ziemi. Jest to również jedna z czterech gromad kulistych, w których zaobserwowano mgławicę planetarną, wyrzuconą przez gwiazdę pod koniec jej życia.

Podstawowe Informacje:

  • Typ obiektu: gromada kulista
  • Numer w katalogu NGC: NGC 6656
  • Jasność: 5,1 m
  • Gwiazdozbiór: Strzelec
  • Deklinacja: -23°54’17,1”
  • Rektascencja: 18h 36m 23,94s
  • Rozmiar kątowy na niebie: 32′ x 32′

Kiedy i jak obserwować?

Gromada Strzelca nie jest trudna do znalezienia. Leży ona o 2,5° na północny wschód od gwiazdy Strzelca: Kaus Borealis – λ Sgr. Kaus Borealis jest szczytową gwiazdą tzn. czajniczka Strzelca. Inaczej możemy zlokalizować M22 łącząc linią gwiazdy Strzelca: σ Sgr i μ Sgr. Szukany obiekt znajduje się mniej więcej w połowie odległości między tymi gwiazdami.

M22 znajduje się w południowej części gwiazdozbioru strzelca. Na półkuli północnej bardzo trudno jest go obserwować, ponieważ unosi się on bardzo nisko nad horyzontem. Przy idealnych warunkach można go zobaczyć gołym okiem, a w lornetce jest widoczna jako słaba plama światła. Przy obserwacji za pomocą małych teleskopów możemy odróżnić najjaśniejsze gwiazdy tego gwiazdozbioru. Najlepszym porą na obserwacje są miesiące letnie.

Położenie M22 na niebie

Autor

Avatar photo
Krystyna Syty

Studiuję chemię i fizykę w kolegium MISMaP na Uniwersytecie Warszawskim. Naukowo szczególnie ciekawi mnie elektrochemia i ziemskie pole magnetyczne. Interesuję się uczeniem i popularyzacją nauk ścisłych wśród dzieci i młodzieży. W redakcji swoją przygodę zaczęłam od serii Śladami Messiera i Przygotowania do Olimpiady Astronomicznej. Byłam Zastępcą Redaktora Naczelnego w latach 2021-2022, od tego roku jestem Członkiem Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat.