Zdjęcie w tle: NASA, ESA and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

O obiekcie:

Galaktyka M102 została odkryta przez przyjaciela Charlesa Messiera – Pierre’a Méchaina. Ten pierwszy umieścił ją w swoim katalogu, ale prawdopodobnie nie sprawdził dokładnie jej położenia. Dlatego nie ma pewności, który obiekt kryje się pod tym numerem. Jako M102 zwykło się podawać Galaktykę Wrzeciono (NGC 5866), soczewkowatą galaktykę oddaloną od nas od około 48 milionów lat świetlnych. Opis pasuje także do Galaktyki Wiatraczek (M101) i wielu innych obiektów w tej części gwiazdozbioru Smoka.

Charakterystyczną cechą Galaktyki Wrzeciono jest dobrze rozwinięty dysk pyłowy. Posiadanie takiego dysku jest bardzo nietypowe dla galaktyk soczewkowatych, w których zazwyczaj pył koncentruje się tylko w pobliżu jądra. Być może M102 została błędnie sklasyfikowana jako galaktyka soczewkowata i w rzeczywistości jest galaktyką spiralną. Niestety z Ziemi widzimy tylko jej krawędź i nie możemy dokładnie określić jej struktury.

Zdjęcie Galaktyki Wrzeciono wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: galaktyka soczewkowata
  • Numer w katalogu NGC: NGC 5866
  • Jasność: +10,7<m
  • Gwiazdozbiór: Smok
  • Deklinacja: +55°45’48”
  • Rektascensja: 15h 06m 29,5s
  • Rozmiar kątowy: 4,7′ x 1,9′

Jak obserwować:

Obiekt leży na wschód od asteryzmu Wielkiego Wozu, w południowej części gwiazdozbioru Smoka. Znajduje się o 4° na południowy zachód od gwiazdy ι Dra. Można ją znaleźć na prostej łączącej gwiazdy Smoka i Wielkiej Niedźwiedziny: θ Dra i η UMa, w jednej trzeciej odległości od θ Dra.

Nawet w najlepszych warunkach obserwowanie Galaktyki Wrzeciono za pomocą lornetki jest bardzo trudne. W małym teleskopie przypomina cienką mglistą plamę. Instrumenty 4-calowe pozwalają odróżnić jasny rdzeń, a 6-calowe i 8-calowe ujawniają jasne halo i ciemny pas pyłu galaktycznego. M102 jest widoczna przez cały rok, ale najlepiej obserwuje się ją na wiosnę.

Autor

Avatar photo
Krystyna Syty

Studiuję chemię i fizykę w kolegium MISMaP na Uniwersytecie Warszawskim. Naukowo szczególnie ciekawi mnie elektrochemia i ziemskie pole magnetyczne. Interesuję się uczeniem i popularyzacją nauk ścisłych wśród dzieci i młodzieży. W redakcji swoją przygodę zaczęłam od serii Śladami Messiera i Przygotowania do Olimpiady Astronomicznej. Byłam Zastępcą Redaktora Naczelnego w latach 2021-2022, od tego roku jestem Członkiem Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat.