Polskie Towarzystwo Astronomiczne (PTA) jest stowarzyszeniem naukowym zrzeszającym zawodowych astronomów. Powstało 19 lutego 1923 roku, obecnie liczy 266 członków. Statutowym celem Towarzystwa, jako zrzeszenia o charakterze naukowym, jest popieranie rozwoju nauk astronomicznych, ich dydaktyki oraz popularyzacji astronomii w społeczeństwie. Dla osiągnięcia tych celów Towarzystwo:

  • Organizuje zjazdy, konferencje, warsztaty, konkursy, zebrania naukowe.
    • Ostatni XXXVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego odbył się w Zielonej Górze w 2017 roku.
  • Prowadzi własną działalność wydawniczą (np. Urania – Postępy Astronomii, Proceedings of the Polish Astronomical Society).
  • Wydaje opinie o stanie i potrzebach astronomii polskiej.
  • Utrzymuje łączność z pokrewnymi towarzystwami w kraju i za granicą.

Jakkolwiek idea powołania organizacji naukowej skupiającej astronomów powstała na Zjeździe Naukowym odbytym w Warszawie w 1920 roku, to jednak formalne zawiązanie się Polskiego Towarzystwa Astronomicznego nastąpiło w dniu 19 lutego 1923 roku, na Zjeździe Astronomów w Toruniu. Okazją do utworzenia takiej organizacji były obchody 450 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Podczas Zjazdu między innymi dyskutowano problemy związane z potrzebami i przyszłym rozwojem nauki polskiej w warunkach odzyskanej niepodległości.

W okresie międzywojennym cennym osiągnięciem Towarzystwa było uzyskanie w 1927 roku środków na wydawanie centralnego czasopisma naukowego astronomów polskich. Czasopismo to pod nazwą: „Acta Astronomica” ukazało się po raz pierwszy w 1929 roku i ukazuje się do chwili obecnej (już nie pod auspicjami PTA). Jego założycielem i pierwszym redaktorem był Profesor Tadeusz Banachiewicz, wieloletni Prezes PTA i dyrektor Obserwatorium Astronomicznego w Krakowie.

Pierwszy po II wojnie światowej Zjazd Naukowy Astronomów Polskich odbył się w 1948 r. we Wrocławiu. Celem tego Zjazdu było reaktywowanie istniejącego przed wojną Towarzystwa oraz wzajemne podzielenie się wiadomościami o pracach wykonanych przez polskich astronomów w okresie wojennym. Podjęto zarazem odpowiednie kroki celem zarejestrowania Towarzystwa, opracowano jego Statut. Niestety w dostępnych archiwach Polskiego Towarzystwa Astronomicznego nie ma żadnego śladu odpowiedzi na złożony w roku 1949 wniosek o rejestrację. Dopiero po przeniesieniu w 1954 r. siedziby władz PTA z Wrocławia do Warszawy, oficjalnie zarejestrowano Towarzystwo w Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy z dniem 31 grudnia 1955 r.
W dniu 20 marca 1957 roku Polska Akademia Nauk objęła opiekę nad PTA, przyjmując jednocześnie na siebie obowiązek finansowania jego działalności.

Podstawową formą działalności PTA są ogólnopolskie zjazdy referatowe. Organizowane co 2 lata stanowią przegląd aktualnych dokonań badawczych polskich astronomów i dają szansę koordynacji wielu działań badawczych i organizacyjnych w skali ogólnopolskiej. W okresie od roku 1923 do 2017 odbyło się 38 zjazdów.

Autor

Avatar photo
Alex Rymarski

Za dnia licealista, torunianin, płetwonurek i miłośnik gier komputerowych. Nocą, członek redakcji AstroNET oraz pasjonat astronomii, astronautyki i wszelkich nauk pokrewnych.