O obiekcie

Mgławica Carina znajduje się w naszej galaktyce i oddalona jest o 7,5 tys. lat świetlnych. W pobliżu jej centrum leży Eta Carinea – układ co najmniej dwóch gwiazd, wśród których największą jest Eta Car A. Jest ona 100 razy cięższa i 5 milionów razy jaśniejsza od Słońca. Gwiazdy takich rozmiarów są bardzo rzadkie, w naszej galaktyce znajdują się setki miliardów gwiazd, lecz tylko kilkadziesiąt z nich ma masę rzędów Eta Car A.

NASA, ESA, N. Smith (University of California, Berkeley), and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA); CTIO data: N. Smith (University of California, Berkeley) and NOAO/AURA/NSF

Astronomowie badali Caldwell 92, aby stworzyć jedno z największych zdjęć panoramicznych, jakie kiedykolwiek wykonano za pomocą kamer Hubble’a. Wygenerowali obejmujący 50 lat świetlnych, niezwykły obraz burzliwego centrum tej niecodziennej kolebki gwiazd. Caldwell 92, znana również jako Mgławica Carina i NGC 3372, została ukształtowana przez działanie wypływających wiatrów i promieniowania ultrafioletowego z potwornie masywnych gwiazd, które zamieszkują ten piekielnie gorący obszar. Gwiazdy te niszczą otaczający je materiał, który jest ostatnią pozostałością po gigantycznym obłoku, z którego się narodziły.

Powyższe zdjęcie jest połączeniem 48 klatek uchwyconych za pomocą Zaawansowanej Kamery Przeglądowej teleskopu Hubble’a. Obserwacje zostały przeprowadzone w spektrum zjonizowanego wodoru. Barwy nadano dzięki danym z trzech filtrów z Międzyamerykańskiego Obserwatorium Cerro Tololo w Chile. Kolor czerwony odpowiada siarce, zielony – wodorowi, a niebieski – tlenowi.

Ten widok na Mgławicę Carina dał astronomom możliwość zbadania procesów powstawania gwiazd tak szczegółowo, jak nigdy dotąd. Silny niczym huragan podmuch wiatru gwiazdowego i promieniowanie ultrafioletowe wewnątrz mgławicy dokonuje kompresji ścian zimnego wodoru. Tak rozpoczyna się drugi etap powstawania gwiazdy. Hubble umożliwił naukowcom generowanie modeli 3D, które ujawniają nieznane dotychczas własności oddziaływań między układem gwiazd a jego centrum, Eta Carinae.

NASA, ESA, M. Livio, and the Hubble 20th Anniversary Team (STScI)

W granicach burzliwej Mgławicy Carina znajduje się „Mistyczna Góra”. Ten wysoki na trzy lata świetlne kosmiczny szczyt, zobrazowany przez kamerę Hubble’a Wide Field Camera 3 w 2010 roku, składa się głównie z pyłu i gazu oraz wykazuje oznaki intensywnej aktywności gwiazdotwórczej. Kolory odzwierciedlają występowanie tlenu (kolor niebieski), azotu (zielony) i siarki (czerwony).

NASA, ESA, and A. Kraus (University of Texas at Austin); Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America)

Ten nowy, olśniewający obraz przedstawia niewielki fragment Mgławicy Carina, jednego z najlepiej zobrazowanych przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a obiektów. Aby wykonać to zdjęcie mgławicy Carina, naukowcy polegali na możliwościach Hubble’a w zakresie obserwacji w podczerwieni, które opierają się na wykrywaniu dłuższych fal światła, które nie są rozpraszane przez ciężki pył i gaz otaczający gwiazdy. Obraz ten pokazuje tylko niewielką część mgławicy, znajdującą się w pobliżu centrum, w obszarze o rzadszym zagęszczeniu gazu. Ze względu na ogromny rozmiar mgławicy, astronomowie, aby zrozumieć jej całościową strukturę i skład, mogą badać ją jedynie fragmentarycznie, łącząc dane z niezależnych obrazów.

Podstawowe informacje

• Typ obiektu: mgławica emisyjna
• Numer w katalogu NGC: 3372
• Jasność: 1,0^m
• Gwiazdozbiór: Kil
• Deklinacja: -59° 41′ 60″
• Rektascensja: 10^h 45^m 02^s
• Rozmiar kątowy: 120,0′ × 120,0′
• Promień: 260 ly

Jak obserwować?

Mgławica C92 jest najlepiej widoczna wczesną jesienią z półkuli południowej, lecz obserwatorzy na półkuli północnej w okolicach równika mogą odnaleźć ją wczesną wiosną, tuż nad południowym horyzontem. Widoczna jest gołym okiem, natomiast dzięki dużej rozległości stanowi doskonały obiekt do obserwacji lornetką, czy małym teleskopem.

Image courtesy of Stellarium

C92 na mapie nieba.