15 stycznia we wschodniej Afryce, na Oceanie Indyjskim i we wschodniej Azji widoczne będzie obrączkowe zaćmienie Słońca, którego czas trwania będzie wyjątkowo długi. Obserwatorzy znajdujący się w południowo-wschodniej Polsce mają szansę (nie) zobaczyć końcówki zjawiska częściowego.

Zjawisko obrączkowe (w różnych miejscach na Ziemi) potrwa od 6:14 do 9:59 naszego czasu. Maksimum zaćmienia wypada o 8:08. Zjawisko częściowe widoczne będzie od 5:05 do 11:08. Dokładniejsze momenty kontaktów cienia i półcienia z naszą planetą znaleźć można na powyższej mapce.

Szerokość pasa zaćmienia obrączkowego to 333 kilometry. W Afryce cień przetnie: Czad, Republikę Środkowej Afryki, Demokratyczną Republikę Kongo, Ugandę, Kenię i Somalię. Biegnąc przez Ocean Indyjski, zahaczy o Indie i Sri Lankę. W Azji zaćmienie widoczne będzie w Birmie i wschodnich Chinach.

Maksymalny czas zjawiska obrączkowego (o fazie 0,919) wyniesie 11 minut i 8 sekund. Będzie rekordowo długi. Zaćmienie o dłuższej fazie obrączkowej zdarzy się dopiero 23 grudnia 3043 roku.

Czy zjawisko widoczne będzie w Polsce, chociaż jako częściowe? Może tak, a może nie. Obszar widoczności zaćmienia zahacza o nasz kraj, o jego południowo-wschodnią część. Tam jest więc szansa na zobaczenie końcówki zjawiska, ostatnich chwil przed czwartym kontaktem.

Poniższa tabela przedstawia warunki widoczności zjawiska w kilkunastu miastach południowo-wschodniej Polski. Podano godzinę wschodu Słońca, godzinę czwartego kontaktu i wysokość Gwiazdy Dziennej nad horyzontem w czasie tego kontaktu.

Zaćmienie Słońca, 15 stycznia 2010, Polska

Tabela przedstawiająca godziny wschodu Słońca i czwartego, ostatniego kontaktu zaćmienia z 15 stycznia 2010 roku. Obliczenia wykonano dla kilkunastu miast we wschodniej części Polski.

Analiza tabeli pokazuje, że szanse na zobaczenie zjawiska są raczej minimalne, nawet w podkarpackich zakątkach Polski. Gdy Słońce wynurzy się zza horyzontu, będzie już zaćmione w tak małym stopniu, że praktycznie nie da się tego zobaczyć. A obserwacje zostaną dodatkowo utrudnione (opóźnione) przez przesłaniające horyzont budynki i wzniesienia, a także przez leżącą często przy powierzchni mgłę.

Raczej nie szykujmy się na zobaczenie choćby minimalnie „wyszczerbionej” tarczy Słońca. Czekajmy na 4 stycznia 2011 roku, kiedy dane nam będzie częściowe zaćmienie Słońca. W centralnej Polsce jego faza wyniesie około 0,81.

Autor

Michał Matraszek