Międzynarodowa grupa badaczy z Uniwersytetu w Pensylwanii wypuściła w niebo teleskop submilimetrowy za pomocą balonu. Balloon-borne Large Aperture Sub-millimeter Telescope (BLAST) w ciągu 5-9 dni będzie podróżował ku górnym warstwom atmosfery. W tym czasie wykona serię zdjęć obiektów naszego Układu Słonecznego, ale także odległych i bardzo odległych celów, dokumentując powstawanie gwiazd i ewolucję galaktyk.

„Chociaż BLAST nie stanie się stałym mieszkańcem przestworzy, astronomia balonowa pozwala skorzystać z wielu zalet obserwatorów kosmicznych przy kosztach stanowiących ułamek środków, jakie potrzeba by umieścić i operować obserwatorium na orbicie” – mówi Mark Devlin z Penn.

Wielki balon helowy, o objętości ponad miliona metrów sześciennych wyniósł ważący 2 tony teleskop na wysokość ponad 38 kilometrów, powyżej zanieczyszczeń atmosferycznych, które zakłócają obserwacje z Ziemi. Balon wystartował 11 czerwca ze szwedzkiego ośrodka kosmicznego w Kirunie. Następnie poszybował niesiony prądami atmosferycznymi w stronę Kanady. W skład BLAST wchodzi teleskop o średnicy lustra wynoszącej 2 metry.

Teleskop będzie badał obszar nieba odpowiadający powierzchnią czterem księżycom. Pozwoli wykryć słabe obiekty gwiazdowe. Na pokładzie znajduje się 260 detektorów, które będą przekształcać sygnał świetlny docierający na odpowiedniej długości fali na ciepło. Wzrost temperatury pozwoli oszacować liczbę protonów docierających z odległych o 5 do 12 miliardów lat galaktyk. Pomiar na trzech długościach fali pozwoli oszacować odległość i jasność obiektów.

Celem projektu jest wykonanie serii doświadczeń, które pozwolą sprawdzić teorie dotyczące powstawania gwiazd w naszej i innych galaktykach. Najważniejszy z eksperymentów dotyczy zbadania galaktyk, odpowiadających za docierające do nas promieniowanie tła.

Dodatkowo, BLAST zbada chmury molekularne związane z najwcześniejszym etapem powstawania gwiazdy, a jeszcze bliżej domu, w Układzie Słonecznym, będzie badać planety i duże asteroidy.

„Nie tylko zbieramy ciekawe i ważne informacje o Wszechświecie, ale stajemy się również pionierami nowych technologii i torujemy drogę dla dalszych projektów balonowych” – mówi Delvin. – „Oczywiście, jak już zbierzemy dane, najtrudniejsza częścią przedsięwzięcia będzie stwierdzenie, co te informacje oznaczają„.