O obiekcie:
Ponad połowę wszystkich obiektów w Katalogu Messiera stanowią gromady gwiazd. Jedną z nich jest M30 położona w gwiazdozbiorze Koziorożca. Jest to gromada kulista zawierająca kilkaset tysięcy gwiazd, które powstały około 13 miliardów lat temu. Część z nich to tak zwani „błękitni maruderzy” – gwiazdy bardziej gorące od innych o tej samej jasności, przez co wydają się młodsze. Gwiazdy te zazwyczaj zawdzięczają swoją drugą młodość zderzeniom z innymi gwiazdami lub dzięki towarzyszącej gwieździe, która tworzy z nim układ podwójny i oddaje wodór, by zasilić masywniejszego kompana.
M30 znajduje się w odległości około 28 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Ze względu na wsteczny ruch gromady po orbicie wewnątrz galaktycznego halo, przypuszcza się, że mogła ona zostać przechwycona przez Drogę Mleczną z jednej z jej galaktyk satelitarnych.
Gromada M30 została odkryta przez Charlesa Messiera w 1764 r., ale, podobnie jak inne obiekty tego typu, została błędnie skatalogowana jako mgławica. Dopiero 120 lat później William Herschel, który dysponował teleskopem o 4 razy większej średnicy niż teleskop Messiera, zaobserwował pojedyncze gwiazdy tworzące M30 i sklasyfikował ją jako gromadę kulistą.
Podstawowe informacje:
- Typ obiektu: gromada kulista
- Numer w katalogu NGC: 7099
- Jasność: 7,7m
- Gwiazdozbiór: Koziorożec
- Deklinacja: -23°10’47”
- Rektascensja: 21h 40m 22s
- Rozmiar kątowy: 12′
Jak obserwować:
W Polsce M30 najlepiej obserwować w lipcu i sierpniu, kiedy to około północy gromada wschodzi na prawie 15o ponad horyzont. M30 nie jest widoczna gołym okiem, ale można ją zaobserwować przy użyciu lornetki lub małego teleskopu. Gromada M30 znajduje się kilka stopni na południowy wschód od Marakka – ζ Cap, w bliskim sąsiedztwie układu podwójnego 41 Capricorni, który może pomóc w zlokalizowaniu obiektu. W odnalezieniu M30 można też posłużyć się trójkątem prostokątnym, który gromada tworzy wraz z ζ Cap i δ Cap (Deneb Algedi).
