Zdjęcie w tle: Kevin M. Gill

O obiekcie

C104 lub NGC 362 to gromada kulista w gwiazdozbiorze Tukana. Została odkryta przez szkockiego astronoma Jamesa Dunlopa w 1826 roku. Korzystał on z własnoręcznie zbudowanego 9-calowego teleskopu zwierciadlanego. C104 odkrył, obserwując niebo ze swojego domu w Australii. J. Dunlop opisał tę gromadę jako „piękną, jasną, okrągłą mgławicę, o średnicy około 4′, wyjątkowo zagęszczoną”, co nie odbiega od rzeczywistości, gdyż obserwacja tej gromady przez teleskop robi niesamowite wrażenie.

Zdjęcie gromady C104 wykonane teleskopem Hubble’a.

Caldwell 104 znajduje się około 29 000 lat świetlnych od Ziemi. Gęsto zbite jądro tej licznej gromady ma średnicę wynoszącą zaledwie 13 lat świetlnych. Co ciekawe, gwiazdy w C104 cechują się zwiększonym stężeniem metali, które pełnią dla nich role „paliwa”, co oznacza, że jeszcze nie zdążyły go zużyć. Dzięki temu możemy stwierdzić, że C104 jest o wiele młodsza niż reszta gromad kulistych, które są w głównej mierze kojarzone jako jedne z najstarszych obiektów we wszechświecie.

Podstawowe informacje

  • Typ obiektu: gromada kulista
  • Numer w katalogu NGC: 362
  • Gwiazdozbiór: Tukan
  • Jasność obserwowalna: 6,4m
  • Rektascencja: 01h 03m 14,3s
  • Deklinacja: −70° 50′ 55,6″
  • Rozmiar kątowy: 12,9′

Jak obserwować?

Niestety C104 nie zaobserwujemy w Polsce, ponieważ w Europie nie wznosi nawet się ponad horyzont. Natomiast na półkuli południowej przy dobrych warunkach możemy dostrzec tę gromadę gołym okiem. Znajduje się ona nieco na północ od Małego Obłoku Magellana. Gwiazdozbiór Tukana, w którym znajduje się C104, najlepiej obserwować w październiku i listopadzie, ponieważ wtedy znajduje się najwyżej na niebie.

Image courtesy of Stellarium.

Gromada C104 na mapie nieba.

Redakcja tekstu – Alicja Seliga

Autor

Hanna Słomińska