Zbliża się marsjańska zima. Tymczasem marsjańskie łaziki NASA kontynuują eksplorację – Opportunity zjeżdża dalej w głąb kratera Endurance, Spirit wjeżdża w górę Wzgórz Columbii. Długi czas operacji maszyn daje po sobie powoli znać. Spirit dalszą jazdę w górę wzgórz przeprowadzi tyłem do przodu, co ma ograniczyć obciążenie wadliwego przedniego koła.

Spirit na Wzgórzach Columbii

Na odometrze Spirita już 3,5 kilometra – sześć razy więcej niż przewidziano podczas konstrukcji. W jeździe przeszkadza coraz większe wewnętrzne tarcie w przednim prawym kole. Niedawna próba rozprowadzenia dodatkowego lubrykanta wzdłuż osi koła nie była do końca udana.

Jest jednak nowy pomysł. Spirit pojedzie dalej tyłem do przodu, na pięciu kołach. „Jazda będzie trochę wolniejsza, bo będziemy teraz tak jakby ciągnąć kotwicę” – mówi Joe Melko, inżynier w NASA JPL. Ale na pewno taki manewr pozwoli prowadzić badania marsjańskiego terenu jeszcze dłużej.

W czwartek 15 lipca Spirit z powodzeniem w ten sposób przejechał 8 metrów na północ. Przednie prawe koło uruchomiono przez około 10% czasu, by przejechać niektóre przeszkody lub wyciągnąć łazika z rowów wykopanych przez nieruchome koło.

Spirit pojedzie w tym stylu dalej na północ. Potem ma zmienić kurs na wschód i wspiąć się na wzgórza tyłem za pomocą wszystkich sześciu kół.

„Kilka miesięcy temu nie byliśmy pewni czy w ogóle dotrzemy do Wzgórz Columbii. A teraz tu jesteśmy i przygotowujemy się je zdobyć” – ekscytuje się dr Matt Golombek, inżynier z NASA JPL.

Przez ostatni miesiąc, Spirit był zaparkowany przy kilku kamieniach zawierających hematyt. Najciekawszym z nich nazwano „Tygiel Złota”, o którym pisaliśmy w poprzednim Oba dzielne łaziki działają dalej„>newsie.

Opportunity w kraterze Endurance

Spirit wspina się w górę wzgórz, a Opportunity zjeżdża w dół krateru. Drugi z tych marsjańskich pojazdów bada coraz to głębsze pokłady skalne na ścianach krateru Endurance w Meridiani Planum.

NASA/JPL

Te prążkowane formacje mineralne, o wielkości centymetrów, są obiektem duzego zainteresowania. Te kawałki gruntu wystają z krawędzi kamieni z kraterze Endrance, gdzie łazik Opportunity eksploruje. Mogą to być pozostałości po wodzie płynącej pomiędzy kamieniami, z której osadzały sie minerały.

Dane z spektrometru cząsteczek alfa pokazują, że chlor jest jedynym pierwiastkiem którego obecność jest większa dla coraz głębszych warstw. Nie wymyślono jeszcze zadawalającej przyczyny dla tej tendencji.

Opportunity zjedzie dalej w krater i stwierdzi czy dalej tak będzie. Zbada również dość szczególnie formacje mineralne (zdjęcie powyżej). Wyglądają jak szereg małych, ostrych zębów wzdłuż krawędzi pomiędzy kamieniami. Mogą świadczyć o tym, że pomiędzy kamieniami dawniej płynęła woda, z której osadzały się twarde minerały.

Niedługo zima

Najgłębsza marsjańska zima przypada na połowę września. Mniej Słońca oznacza mniej energii dla łazików i dłuższe czasy naładowania.

Odpoczynek i okresy „głębokiego snu” pozwolą Spirit i Opportunity funkcjonować przez zimę, aczkolwiek z mniejszą aktywnością.