Zdjęcie w tle: ESA (data source: Permafrost CCI, Obu, J. et al. 2020)
Niedawno został opublikowany najbardziej znaczący do tej pory raport Międzyrządowego Zespołu ds. Klimatu (IPCC). Raport oparty na 14 tysiącach prac naukowych jednoznacznie stwierdza, że za ociepleniem się klimatu, atmosfery, oceanów i lądów stoi wpływ człowieka.
Dzięki postępom w obserwacjach klimatu i metodach analizy przedstawiono niepodważalne dowody na kryzys klimatyczny. Rozległe, a co gorsza szybkie zmiany w atmosferze, oceanach, kriosferze oraz w biosferze powodowane są przez obecność dwutlenku węgla w atmosferze. Każda tona tego związku przyczynia się do globalnego ocieplenia, dlatego przerażający jest fakt, że ilość dwutlenku węgla jest obecnie na najwyższym poziomie od co najmniej dwóch milionów lat.
W wielu rozdziałach raport podkreśla cenny wkład satelitów w śledzenie zmian i ulepszanie modeli prognozowania klimatu. Bezcenna była również inicjatywa ESA. Programy Europejskiej Agencji Kosmicznej wspierały zespoły naukowe w tworzeniu długoterminowych zestawów danych – Essential Climate Variables – nawet cztery dekady wstecz.
Mapa przestawia jedną z podstawowych zmiennych klimatycznych (Essential Climate Variables) – biomasę roślinną.
Essential Climate Variables są podstawą do monitorowania klimatu. Naukowcy z programu ESA Climate Change Initiative w raporcie m.in. spojrzeli szerzej na 5 najbardziej widocznych skutkach:
Topnienie lodu morskiego
Naszą wiedzę o zamarzniętych obszarach świata, szczególnie w pobliżu biegunów, zrewolucjonizowała teledetekcja. Zasięg lodu morskiego na Arktyce jest w trendzie spadkowym. Symulacje modelowe przedstawione w raporcie, oparte na danych satelitarnych, przewidują, że przynajmniej raz do 2050 r. w porze letniej Ocean Arktyczny będzie wolny od lodu morskiego.
Topnienie lodowców
Topnienie lodowców nabiera tempa od lat 90. XX w. Naukowcy śledzą bilans masy lodowców i zmiany wysokości w tysiącach odległych lodowców na całym świecie i oceniają ich wkład we wzrost poziomu morza. Potwierdzają, że większość lodowców na świecie jest w odwrocie.
Topnienie lądolodu
Tempo utraty pokrywy lodowej przyspiesza. Zmiany w pokrywach lodowych, wraz z utratą masy lodowców, są obecnie dominującymi czynnikami przyczyniającymi się do globalnego wzrostu poziomu mórz. W ostatnich 30 latach lądolód Grenlandii utracił około 4890 Gt lodu; w podobnym okresie utrata pokrywy lodowej Antarktyki wyniosła około 2670 Gt. Niestety topnienie pokryw lodowych, podnoszenie się poziomu morza, ocieplenie oceanów i zakwaszenie będą trwać przez setki albo i tysiące lat, nawet jeśli emisje gazów cieplarnianych zostaną szybko ograniczone.
Zmniejszanie się wiecznej zmarzliny
Oczekuje się znacznego zmniejszenia wiecznej zmarzliny, jak i sezonowej pokrywy śnieżnej, w miarę dalszego ocieplania się planety.
Wzrost poziomu morza
Techniki wysokościomierzy satelitarnych zapewniają precyzyjny pomiar zmian poziomu morza. Od 1901 r. poziom morza podniósł się o 20 cm. W zależności od przyszłej emisji dwutlenku węgla, średni poziom morza może wzrosnąć o kolejne 28-101 cm do 2100 r.
Animacja pokazująca zasięg wiecznej zmarzliny w latach 1997-2018.
