Na podstawie analizy zdjęć wykonanych przez sondę Mars Express, naukowcy ustalili jakie procesy geologiczne mogły mieć wpływ na ukształtowanie powierzchni gór Nereidum. Na zdjęciach można dostrzec m.in. formy charakterystyczne dla erozji wodnej. Fotografie powierzchni planety zostały zrobione przez kamerę stereo o wysokiej rozdzielczości (HRSC).

Pasmo górskie Nereidum, rozciągające się na ponad 1100 km, stanowi północną krawędź basenu uderzeniowego Argyre. Góry wypiętrzyły się około 4 mld lat temu gdy kometa lub asteroida o średnicy ok. 50 km uderzyła w powierzchnię Marsa. Uderzenie doprowadziło także do powstania krateru Argyre, który jest jedną z największych struktur uderzeniowych na Czerwonej Planecie.

Zdjęcie przedstawia powierzchnię gór Nereidum w kolorach rzeczywistych. Zostało wykonane z pokładu Mars Expres.

Dzięki zdjęciom powierzchni gór Nereidum dostarczonym przez Mars Expres, możliwa była analiza przeszłości geologicznej pasma. Można na nich dostrzec m.in. formy geologiczne charakterystyczne dla erozji wodnej. Są to przede wszystkim rozgałęzione doliny, które prawdopodobnie zostały wyrzeźbione przez spływające śniegi, lód lub deszcz. Prawdopodobnie powstały one we wczesnym etapie ewolucji Marsa, gdy na planecie były obfite zasoby wody. Możemy również dostrzec skutki powierzchniowych ruchów masowych, które prawdopodobnie są pozostałością po procesach lodowcowych, jakie zachodziły w tym regionie w przeszłości.

Ciemnobrązowa smuga po lewej stronie zdjęcia to pola wydmowe. Na północnym zboczu grzbietu między północną częścią pola wydmowego a dużym, wypełnionym kraterem w kierunku południowym, można dostrzec niedawno powstałe wnęki i wąwozy. Powstawanie tego typu form erozyjnych jest często powiązane z topnieniem lodu gruntowego. Ich obecność może potwierdzać obecności lodu wodnego pod powierzchnią Marsa. Ponadto we wewnątrz kraterów można zobaczyć różnego typu osady, w tym osady koncentryczne. Te ostatnie mogły osadzić się na skutek sublimacji lodu, który w przeszłości pokrywał ten teren.

Oprócz zdjęć w kolorach rzeczywistych Europejska Agencja Kosmiczna opublikowała także odwzorowanie powierzchni gór w technologii 3D, obraz stereoskopowy, obraz „kodowany-kolorami” oraz obraz referencyjny. Te wszystkie fotografie pozwoliły naukowcom zbadać geologiczną przeszłość gór Nereidum. Takie badania przybliżają nas do zrozumienia procesów geologicznych, wpływających na zmiany ukształtowania powierzchni Czerwonej Planety. Pozostałe fotografie zamieszczono poniżej.

Trójwymiarowe odwzorowanie przedstawia widziane od zachodu pole wydmowe, dwa duże kratery oraz kanion znajdujący się między nimi. Renderowanie zostało wykonane na podstawie danych z cyfrowego modelu powierzchni Marsa DTM oraz kanału nadiru i kanałów kolorów instrumentu HRSC.

Obraz stereoskopowy pozwala widzieć zdjęcie w trójwymiarze podczas oglądania przez okulary czerwono-zielone lub czerwono-niebieskie. Zdjęcie wykonano na podstawie danych z kanału nadiru i kanału kamery stereoskopowej instrumentu HRSC.

Obraz topograficzny oznaczony kolorami został oparty na cyfrowym modelu terenu DTM. Obszary zaznaczone na jasno czerwono mają największą wysokość bezwzględną.

Zdjęcie przestawia obszar fotografowany przez Mars Expres (mniejszy biały prostokąt w środku grafiki) w odniesieniu do szerszego regionu – Zagłębia Uderzeniowego Argyre.

Autor

Avatar photo
Krystyna Syty

Studiuję chemię i fizykę w kolegium MISMaP na Uniwersytecie Warszawskim. Naukowo szczególnie ciekawi mnie elektrochemia i ziemskie pole magnetyczne. Interesuję się uczeniem i popularyzacją nauk ścisłych wśród dzieci i młodzieży. W redakcji swoją przygodę zaczęłam od serii Śladami Messiera i Przygotowania do Olimpiady Astronomicznej. Byłam Zastępcą Redaktora Naczelnego w latach 2021-2022, od tego roku jestem Członkiem Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat.