Co zmieniłoby się w zachowaniu Słońca, gdyby posiadało bliżniaka, okrążającego go w bliskiej odległości? Astronomowie nie potrafią jeszcze udzielić na to pytanie dokładnej odpowiedzi, ale teleskop rentgenowski Chandra zaobserwował intrygujący system podwójny gwiazd, który może naprowadzić naukowców na jakiś trop.
Naukowcy z Smithsonian Astrophysical Observatory (SAO) użyli teleskopu Chandra aby zbadać dwie gwiazdy znajdujące się w układzie podwójnym w bardzo bliskiej odległości. Gwiazdy te są częścią systemu 44i Wolarza, okres ich rotacji trwa 3 godziny.
“Natura obdarzyła nas wspaniałym laboratorium, w którym możemy badać pole magnetyczne i atmosferę gwiazd podobnych do naszego Słońca.” – mówi Nancy Brickhouse z SAO, która kieruje badaniami.
Od dziesiątek lat naukowcy wiedzą, że w wyniku swojej rotacji, Słońce tworzy w środku Układu Słonecznego złożone pole magnetyczne. To pole magnetyczne jest źródłem obserwowanych wybuchów gazów na powierzchni Słońca. Co jakiś czas echo erupcji dociera w rejony Ziemi, zakłócając pracę satelitów i układów zasilania.
Astronomowie od dawna podejrzewali, że gwiazdy podobne do Słońca, jednak rotujące znacznie szybciej (czas rotacji Słońca wynosi około miesiąca) będą produkować pole magnetyczne zupełnie innego typu. Oczywiście i niestety, żadna gwiazda spoza Układu Słonecznego nie jest wystarczająco blisko, aby przy użyciu nawet najlepszego teleskopu obserwować wybuchy na jej powierzchni.
Jednak naukowcy z SAO potrafili wykorzystać fakt, że 44i Wolarza jest zaćmieniowym układem binarnym. Chandra potrafi wykryć zmiany w radiacji gwiazd wynikające z ich mijania się. Wykorzystując efekt Dopplera naukowcy mogli zmierzyć niewielkie odchylenia w obserwowanym promieniowaniu rentgenowskim i na tej podstawie badać rozkład gorących gazów w polu magnetycznym. Okazało się, że większość promieniowania pochodzi z okolic biegunów. Zupełnie inaczej jest na Słońcu. Ta różnica musi wypływać z tego, że gwiazdy te znajdują się w układzie podwójnym. Nie wiadomo jeszcze dokładnie jaki proces do tego doprowadza.
System 44i Wolarza znajduje się w odległości 42 lat świetlnych w gwiazdozbiorze Wolarza. Obserwacji dokonano przy użyciu teleskopu Chandra w kwietniu 2000 roku.
Domorosły mysteryolog
Czy Słońce uległoby rozerwaniu ? — Czy Słońce uległoby rozerwaniu gdyby znalazło się dokładnie w punkcie ciężkości układu dwóch gwiazd o podobnych do niego masach ? A jeśli zachowałoby stabilność to czy ów układ nadal funkcjonowałby normalnie tzn. czy nadal te gwiazdy bez większych zmian orbit obiegałyby wspólny środek masy ?