Możliwość kolonizacji czy odkrycia życia poza Ziemią to jedna z najbardziej ekscytujących perspektyw dla obecnych naukowców. Dlatego też po wielu latach przygotowań jest gotowa prowadzona przez ESA misja JUICE, a dokładniej Jupiter Icy Moon Explorer. Jak już z samej nazwy wynika, sonda zajmie się eksploracją lodowych księżyców Jowisza: Europy, Ganimedesa oraz Kallisto.

Cele misji JUICE

Głównym celem są księżyce Galileuszowe. Sonda scharakteryzuje ich oceany podpowierzchniowe, a także zbada powierzchnię, środowisko, skład i aktywność na ich lodowych skorupach. Zbada również samego Jowisza – jego atmosferę oraz system pierścieni. 

Niestety sonda nie może się czuć tak bezpiecznie w przestrzeni kosmicznej, gdyż będzie narażona na oddziaływanie magnetyczne Jowisza.

Budowa sondy

Jest to trzyosiowy statek kosmiczny, stabilizowany przez 10 paneli słonecznych, który każdy z nich ma rozmiary 2,5m x 3,5m, ułożonych charakterystycznie w formie dwóch krzyżów po obu stronach. Waga bez paliwa wynosi 2400 kg, z paliwem 6000 kg. Nieodłącznym elementem jest mająca 2,5 metra antena „High Gain” przeznaczona do badania plazmy w magnetosferze Jowisza. Sonda Juice wyniesie 10 najnowocześniejszych instrumentów, składających się na najpotężniejsze uzupełnienie ładunku użytecznego w zakresie teledetekcji, geofizyki i in situ, jakie kiedykolwiek poleciało do zewnętrznego Układu Słonecznego. 

Instrumenty JUICE

Pakiet teledetekcji (JANUS, MAJIS, UVS, SWI) zajmie się obrazowaniem od ultrafioletu do długości fal submilimetrowych. 

Pakiet geofizyczny obejmuje wysokościomierz laserowy (GALA) i sondę radarową (RIME) do badania powierzchni i warstw po nią księżyców oraz eksperyment radiowy (3GM) do badania atmosfery Jowisza i jego satelitów oraz pomiaru ich pól grawitacyjnych.

Pakiet in situ zawiera zestaw instrumentów do badania środowiska cząstek (PEP), magnetometr (J-MAG) oraz instrument do badania fal radiowych i plazmowych (RPWI), w tym czujniki pola elektrycznego i magnetycznego oraz cztery sondy Langmuira.

Polscy naukowcy w rozwoju misji

Instrumenty LP-PWI, stworzone przez polską firmę Astronika na potrzeby misji JUICE.

Polska firma Astronika jest odpowiedzialna za powstanie jednego z instrumentów: LP-PWI (Langmuir Probe – Plasma Wave Instrument). Są to wysięgniki z zamontowanymi czujnikami potencjału plazmy znajdującej się w magnetosferze Jowisza. Głównym ich zadaniem będzie rozłożenie się na odległość 3 metrów od satelity i ustawienie czujników pod kątem 135°. Wysięgniki muszą być skonstruowane tak, żeby podczas otwierania nie niszczyły się same, były podatne na duże zmiany temperatur od około 200°C w okolicach Wenus do nawet -200°C w cieniu Jowisza, ważyć jak najmniej (waga poniżej 1,3 kg) i wytrzymywać duże obciążenie, któremu zostaną poddane.

Przygotowania do startu misji

Rakieta Ariane 5

Dotarcie JUICE na lotnisko w Gujanie Francuskiej

Dotarcie JUICE na lotnisko w Gujanie Francuskiej

Najbliższe okno startowe jest przewidziane na 13 kwietnia 2023 roku. Sonda wyniesiona przez rakietę Ariane 5, która 25 grudnia 2021 roku wyniosła teleskop Jamesa Webba. Wylot nastąpi z Gujany Francuskiej. 

8 lutego 2023 roku sonda, dzięki samolotowi transportowemu Antonov Airlines An-124, dotarła na lotnisko Félix Eboué w Cayenne (Gujana Francuska). 

9 marca tego roku ESA potwierdziło przygotowanie rakiety do startu! 

Etapy misji

Po kwietniowym starcie sonda wykorzysta 3 asysty grawitacyjne: układu Księżyc-Ziemia, Wenus i Ziemi. Sama podróż w kierunku Jowisza zajmie 8 lat. Planowane jest, aby przez 3,5 roku wykonała 35 okrążeń wokół lodowych księżyców, przy czym skupi się najbardziej na największym z nich – Ganimedesie.

13 kwietnia już niedługo, dlatego nie pozostało nic innego, jak zacząć odliczać do misji i trzymać kciuki za udany start!

 

Korekta – Matylda Kołomyjec

Autor

Marta Siwiec