Feniks jest 37. pod względem wielkości gwiazdozbiorem. Został pierwszy raz wprowadzony przez duńskiego astronoma Pietrusa Planciusa i był największym z 12. stworzonych przez niego konstelacji. Jego nazwa pochodzi od ptaka Feniksa, który był uważany na świętego w takich mitologiach jak: grecka, perska, arabska, egipska czy nawet chińska.
Według rzymskiego poety Owidiusza ptak miał żyć 500 lat, a kończył życie w ogniu przez podpalenie gniazda, które sam budował na szczycie palmy z kadzidła i cynamonu. Z jego ciała rodził się nowy feniks i zanosił gniazdo poprzednika do świątyni Hiperiona – tytana, władcy światła.
Powyższa ilustracja przedstawia gwiazdozbiór Feniksa w otoczeniu wyobrażeń sąsiednich konstelacji ptaków, znanych jako Ptaki Południa i pochodzi z dzieła „Uranometria” autorstwa Johna Bayersa.
Gwiazdozbiór Feniksa znajduje się na południowym niebie. Sąsiaduje z takimi konstelacjami jak Żuraw, Tukan, Rzeźbiarz, Piec czy Erydan. Jest łatwiejszy do obserwacji z terenów Australii czy południowej Afryk, natomiast leży bardzo nisko dla obserwatorów powyżej równika, a ponad 40. równoleżnikiem wcale nie jest widoczny. Nie posiada żadnych obiektów Messiera, ale jest w nim 5 znanych nam planet. Związany jest z nim rój meteorów zwany Fenicydami. Cechuje się nieregularną aktywnością, a jego maksimum przypada w grudniu raz na 5 lat.
Powyższy fragment mapy nieba przedstawia gwiazdozbiór Feniksa w otoczeniu sąsiednich konstelacji.
W gwiazdozbiorze Feniksa znajdują się 3 gwiazdy z nazwane przez Międzynarodową Unię Astronomiczną: Ankaa, Nenque i Wurren. Ankaa, najjaśniejsza gwiazda w konstelacji. Jest to gwiazda optycznie podwójna, której łączna jasność obserwowalna wynosi 2,40 magnitudo.
W gwiazdozbiorze Feniksa znajduje się grupa galaktyk Kwartet Roberta. Układ został po raz pierwszy odkryty przez angielskiego astronoma Johna Hershela w latach 30. XIX wieku. Składa się z galaktyk NGC 87, NGC 88, NGC 89 i NGC 92. Te cztery galaktyki są związane ze sobą grawitacyjnie, przyciągają się do siebie, aby w przyszłości się złączyć.
Powyższe zdjęcie przedstawia grupę galaktyk Kwartet Roberta. Zostało wykonane przez Europejskie Obserwatorium Południowe ESO.
