Zdjęcie w tle: NASA

W czwartek 5 grudnia z Centrum Kosmicznego Satish Dhawan wystartowała misja Europejskiej Agencji Kosmicznej Proba-3. Jej celem jest demonstracja technologii precyzyjnego lotu w formacji dwóch satelitów. Instrumenty zawarte w satelitach będą prowadziły obserwację korony słonecznej, wytwarzając setki sztucznych „zaćmień” Słońca. Misja stanowi istotny krok naprzód technologii kosmicznej, a realizacja tego projektu byłaby niemożliwa bez zaangażowania polskich instytucji i firm.

Misja Proba-3.

Dwie satelity działające jak teleskop do badań Słońca

Misja Proba-3 składa się z dwóch niezależnych, ale pracujących w tandemie satelitów – koronografu Coronograph Spacecraft (CSC) oraz okultera Occulter Spacecraft (OSC). Pierwszy z nich to teleskop do obserwacji słonecznych, a drugi – element z dyskiem przesłaniającym jasną tarczę Słońca. Dzięki tym urządzeniom naukowcy będą w stanie stworzyć sztuczne „zaćmienie” Słońca, które dadzą możliwość obserwacji środkowej i niskiej korony słonecznej.

Satelity poruszać się będą w odległości 144 metrów, tworząc tym samym ogromny teleskop w przestrzeni kosmicznej. Będą pracować autonomicznie, precyzyjnie utrzymując wzajemną odległość na poziomie milimetrów. Umożliwi to dokładną synchronizację obu orbiterów, i dzięki blokowaniu światła słonecznego przez tarczę na jednym z satelitów możliwa będzie obserwacja korony słonecznej przez instrumenty na drugim.

Kluczowa rola polskich naukowców i inżynierów

Misja nie byłaby możliwa bez wsparcia polskich instytucji i firm: CBK PAN, Sener Polska, GMV, N7 Space oraz Creotech Intruments. Najważniejszą rolę z nich odegrało Centrum Badań Kosmicznych PAN. Specjaliście CKB PAN odpowiadali za projekt i integrację najważniejszych komponentów koronografu – głównego instrumentu naukowego misji. Kluczowe były także rozwiązania firmy Sener Polska. Dostarczyli oni mechanizmy odpowiedzialne za rozłożenie paneli słonecznych oraz dostarczanie energii do działania koronografu. Ponadto, zaprojektowali urządzenia zapewniające stabilność mechaniczną i precyzyjne pomiary wzajemnego położenia satelitów.

Dzięki zaawansowanym technologiom opracowanym przez polskich inżynierów, misja otworzy nowe możliwości dla badań kosmicznych oraz przyczyni się do rozwoju polskiego i europejskiego sektora kosmicznego. Inwestycje w rozwój technologii kosmicznych zawsze przynoszą korzyści nie tylko w kontekście międzynarodowym, lecz także dla rozwoju gospodarczego i technologicznego kraju.

Szacuje się, że w ciągu planowanej na dwa lata aktywności misja wytworzy setki sztucznych „zaćmień” Słońca, których analiza poszerzy stan naszej wiedzy o najbliższej nam gwieździe. Pierwsze rezultaty powinny być dostępne już w marcu przyszłego roku.

Autor

Jakub Bartkowiak