W 2015 roku rozpoczął się program Cosmic VIsion realizowany przez Europejską Agencję Kosmiczną. Wybierana jest obecnie piąta misja z grupy tzw. „Medium class projects”, która przeprowadzona zostanie w ramach tego programu kosmicznego od 2023 roku. Spośród 25 początkowych propozycji wyłoniono 3 najlepszy kandydatów:  Transient High Energy Sky and Early Universe Surveyor (Theseus), SPace Infrared telescope for Cosmology and Astrophysics (Spica) oraz misja na Wenus EnVision. Równocześnie prowadzone będą prace przy wszystkich trzech misjach, a ostateczna decyzja podjęta zostanie w 2021 roku.

Jak powstał wszechświat i z czego jest zbudowany?

Theseus jest misją poświęconą przeglądaniu całego nieba w poszukiwaniu kosmicznych wydarzeń, które miały miejsce od początku istnienia wszechświata. Zająć ma się w szczególności zebraniem informacji o wszystkich rozbłyskach gamma, aby pomóc naukowcom lepiej zrozumieć cykl życia pierwszych gwiazd. Rozbłyski gamma towarzyszą wybuchom supernowych lub procesom zapadania gwiazd, w wyniku których powstają czarne dziury lub gwiazdy neutronowe. Theseus byłby źródłem informacji o lokalizacji takich wydarzeń, dzięki czemu również inne teleskopy oraz obserwatoria miałyby możliwość ich badania w pozostałych zakresach promieniowania. Ponadto, Theseus mógłby brać udział w obserwacjach fal grawitacyjnych  przez odnajdywanie na niebie i identyfikowanie promieniowania wykrytego przez inne detektory.

Jak powstały pierwsze gwiazdy i galaktyki?

Jednym z głównych zadań astronomii jest wyjaśnienie pochodzenia i ewolucji galaktyk, gwiazd, planet i oczywiście życia. Jedną z  możliwości zbadania tego jest prowadzenie szczegółowych obserwacji w zakresie podczerwieni, aby dojrzeć miejsca narodzin gwiazd, które zwykle przysłaniane są przez gęste obłoki pyłu. Europejsko-Japoński projekt Spica oferuje nowe i innowacyjne rozwiązania w dziedzinie spektroskopii w dalekiej podczerwieni i sposobach wykonywania przeglądów nieba – ma większe możliwości niż Kosmiczny Teleskop Spitzera oraz Kosmiczne Obserwatorium Herschela. Misja Spica stanowiłaby również odpowiednie uzupełnieniem dla dużych obserwatoriów, takich jak ALMA lub Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba.

Dlaczego Ziemia i Wenus Rozwijały się w tak odmienny sposób?

Wenus uznawana jest często za „złą bliźniaczkę” naszej Ziemi, jednak poza podobnymi rozmiarami i położeniem w Układzie Słonecznych znacząco się różnią. Wenus w trakcie swojej ewolucji doświadczyła intensywnego efektu cieplarnianego, którego wynikiem jest otaczająca ją gęsta, toksyczna atmosfera. Projekt EnVision jest kontynuacją misji Venus Express, która skupi się na badaniach atmosfery owej planety. Nowy program mógłby dokładniej zbadać aktywność geologiczną na Wenus, mapując jej powierzchnię oraz wykonując szczegółowe zdjęcia.

Teraz wszystkie projekty zostaną opracowane ze strony technicznej oraz naukowej, aby można było dokonać wyboru najlepszego z nich, który razem z misjami Solar Orbiter, Euclid, Plato oraz Ariel rozpocznie się w najbliższych kilku latach.