Zdjęcie w tle: NASA Ames Resarch Center (NASA-ARC)
Podczas gdy ZSRR za pomocą programu Łuna badał powierzchnię Księżyca, Amerykanie postanowili podnieść poprzeczkę i zbadać więcej niż sam Srebrny Glob. W taki sposób powstał Program Pioneer (1958 – 1978). Zakładał eksplorację Księżyca i planet, m.in.: Wenus, Jowisza czy Saturna, ale również przestrzeni międzyplanetarnej.
Seria badań amerykańskich sond kosmicznych na Księżycu
W trakcie tej serii lotów możemy wyróżnić sondy takie jak: Pioneer 0, 1, 2, 3, 4, 5, P-3, P-31, P-32. Wszystkie misje, prócz Pioneera 4, zakończyły się niepowodzeniem. Sam lot Pioneera 4 jest uważany tylko za częściowy sukces. Udało mu się przelecieć blisko powierzchni Księżyca, żeby zebrać i przesłać niezbędne informacje dotyczące pasów Van Allena, natomiast odległość do powierzchni okazała się niewystarczająca, aby wyzwolić czujniki fotoelektryczne, dzięki, którym mieliśmy uzyskać zdjęcia powierzchni Srebrnego Globu. Mianem sukcesu opisuje się osiągnięcie po raz pierwszy przez amerykański statek kosmiczny odpowiedniej prędkości do opuszczenia Ziemi. Sonda ostatecznie weszła na orbitę heliocentryczną, stając się pierwszą amerykańską sondą, która to zrobiła. Pioneer 4 przebywa po dziś dzień w przestrzeni kosmicznej.
Wygląd sondy Pioneer 3 i 4
Na zdjęciu jest przedstawiona sonda Pioneer P-3, podobnie wyglądały sondy P-1, P-30 i P-31
Seria badań pogody międzyplanetarnej
5 lat po ostatnim starcie z serii badań Księżyca, czyli w 1965 roku, Amerykanie skierowali swoje sondy na orbitę heliocentryczną. Do tego wykorzystali Pioneery 6, 7, 8, 9 i E, które wyposażone zostały w aparaturę do pomiarów pola magnetycznego, plazmy słonecznej, promieniowania kosmicznego, propagacji fal radiowych oraz pyłu kosmicznego. Ta seria lotów okazała się być znacznie korzystniejsza od poprzedniej (tylko lot Pioneera E zakończył się niepowodzeniem ze względu na awarię rakiety podczas wynoszenia satelity).
Wygląd sond Pioneer od 6 do 9
Seria badań Zewnętrznego Układu Słonecznego
W tej serii lotów będziemy mówili o Pionierze 10,11 i H. Wszystko zaczęło się w 1972 roku, kiedy to z przylądka Canaveral na Florydzie za pomocą rakiety Atlas Centaur wyleciał Pioneer 10.
Pioneer 10
Pierwszy statek kosmiczny, który przeleciał przez pas asteroid, minął Jowisza, przy czym zebrał informacje o jego magnetosferze i zrobił zdjęcia jemu i jego księżycom galileuszowym. Sonda, przekraczając orbitę Saturna w lutym 1976 roku, zarejestrowała dane wskazujące, że ogromny ogon magnetyczny Jowisza, o długości prawie 800 milionów kilometrów, pokrył całą odległość między obiema planetami. Statek kosmiczny przekroczył orbitę Neptuna i stał się pierwszym obiektem stworzonym przez człowieka, który wyleciał poza Układ Słoneczny.
Zdjęcie wykonane przez sondę Pioneer 10 przedstawiające Ganimedesa – jeden z lodowych księżyców Jowisza
Pioneer 10 wysłał na Ziemię swój ostatni sygnał w styczniu 2003 roku z odległości 12,23 miliarda kilometrów.
Pioneer 11
Była to bliźniacza misja Pioneera 10; udało jej się zbliżyć do Jowisza na odległość 3 razy bliższą niż jej poprzednik. Dzięki niej dostaliśmy zdjęcie m.in. widoku na Jowisza od strony jego północnego bieguna, 200 zdjęć księżyców Jowisza i jego Wielkiej Czerwonej Plamy, a także Saturna.
Zdjęcie Jowisza widziane znad północnego bieguna wykonane przez Pioneer 11
Zdjęcie Saturna wykonane przez Pioneer 11
Na pokładzie Pioneera 10 i 11 oraz Voyagera 1 i 2 zostały umieszczone aluminiowe, pokryte lekką warstwą złota tabliczki. Ukazują człowieka na tle statku kosmicznego, lokalizację Ziemi w Układzie Słonecznym czy symbol promieniującego atomu wodoru. Naukowcy zrobili to na wypadek, gdyby statki zostały przechwycone przez inną cywilizację, która potencjalnie mogłaby za nami nawiązać kontakt.
Płytka dołączona do sond Pioneer
Projekt Wenus
Projekt z programu Pioneer, który polegał na wysłaniu dwóch sond w kierunku Wenus. Należały do niego sondy Pioneer Venus Orbiter (Venus 1) i Pioneer Venus Multiprobe (Venus 2). Zadaniem sondy Orbiter było przebadanie powierzchni i atmosfery Wenus, natomiast zadaniem sondy Multiprobe było umieszczenie czterech małych sond w wenusjańskiej atmosferze. Wszystkie cztery obiekty transmitowały dane przez cały czas opadania na powierzchnię. Tylko jednej z nich udało się przetrwać lądowanie, po którym transmitowała dane z powierzchni przez ponad godzinę. Wszystkie te wydarzenia miały miejsce w 1978 roku.
Mapa Wenus wykonana przez sondę Orbiter
Projekt Wenus był ostatnim projektem z programu Pioneer. Zdecydowanie poszerzył pulę informacji o kosmosie i planetach, ale również otworzył drzwi dla kolejnych misji kosmicznych.
Korekta – Matylda Kołomyjec
