Trzeci tydzień stycznia br. to bardzo dobry okres do obserwacji Księżyca na wieczornym niebie, który po nowiu (uświetnionym
Przegląd wydarzeń na nieboskłonie w tym tygodniu zacznę od wieczora, gdzie ponownie powraca Księżyc. Jednak tym razem ekliptyka będzie tworzyła już duży kąt z widnokręgiem, dlatego warunki widoczności Srebrnego Globu będą bardzo dobre: Księżyc w momencie zachodu Słońca będzie wysoko nad horyzontem i będzie zachodził długo po zmierzchu.
W poniedziałkowy wieczór będzie można zaobserwować Księżyc i Jowisz po raz ostatni wieczorem„>Księżyc oddalający się od Jowisza. Satelita Ziemi będzie miał fazę 10% i w momencie pokazanym na ilustracji od planety będzie go dzieliło niewiele ponad 6°.
Warunki widoczności największej planety Układu Słonecznego w tym i w następnych tygodniach będzie się wyraźnie pogarszać. Jowisz obecnie zachodzi około godziny 19:00, a ponieważ zmrok zapada coraz później, to na obserwacje planety jest coraz mniej czasu. Jasność Jowisza w najbliższych dniach będzie wynosić -2 magnitudo, a średnica tarczy – 34″.
W układzie księżyców galileuszowych również jest coraz trudniej trafić na ciekawe zjawiska (także dlatego, że skończył się już okres, w którym księżyce się nawzajem zakrywały, następny taki okres dopiero za 5 lat). Jednak trafi się także coś dla nas:
- 23 stycznia o zmierzchu (17:00) Io i jej cień oraz cień Kallisto na tarczy Jowisza. Io wraz ze swoim cieniem będzie przebywać w okolicach równika jowiszowego, natomiast cień Kallisto na południowej części tarczy. Sama Kallisto będzie się znajdować nieco na zachód od planety. Jeszcze dalej na zachód będzie Europa. Po wschodniej stronie tarczy znajdzie się tylko Ganimedes,
- 24 stycznia o zmierzchu Ganimedes i jego cień na tarczy planety,
- 24 stycznia 17:28 – zejście Ganimedesa z tarczy planety.
Dwa następne dni Księżyc przebywał będzie w okolicach Urana. Planeta świeci z jasnością 5,9 magnitudo i znajduje się około 2,5 stopnia na zachód od gwiazdy 20 Psc powoli się do niej zbliżając. We wtorek odległość Księżyc – Uran będzie wynosić 8,5 stopnia, zaś następnego dnia stopień mniej.
Tydzień Księżyc zakończy w gwiazdozbiorze Barana zwiększając fazę do 63%.
Mapka pokazuje położenie Marsa na tle gwiazdozbioru Raka w trzecim tygodniu stycznia 2010.
Rysunek wykonano na podstawie programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
Po drugiej stronie wieczornego nieba świeci Mars. Planeta już jest blisko opozycji (która nastąpi za 11 dni), dlatego wschodzi około godzinę po zachodzie Słońca i przebywa nad horyzontem aż do świtu. Czerwona Planeta porusza sie ruchem wstecznym, zakreślając pętlę, dlatego zbliża się ona do gromady otwartej gwiazd M44 (dystans zmniejszy się do 6°), a oddala od gwiazdy Ras Elased Australis (tutaj dystans zwiększy się do ponad 9°).
Mars już ma prawie maksymalne rozmiary kątowe w tym roku 14″ (choć to jest niewiele w porównaniu z Wielką Opozycją z 2003 roku, kiedy miał 25″) i jasność (-1,2 magnitudo pod koniec tygodnia, również mało w porównaniu z -2,9 7 lat temu) i po zachodzie Księżyca i Jowisza blaskiem będzie ustępował jedynie Syriuszowi, który jednak jest łatwy do odróżnienia, ponieważ jego światło ma barwę biało-niebieską, zaś Mars świeci na bladopomarańczowo; do tego Syriusz znajduje się dużo bardziej na południe i przebywa na niebie dużo niżej.
Mapka pokazuje położenie Saturna w trzecim tygodniu stycznia 2010.
Rysunek wykonano na podstawie programu Starry Night (
Około godziny 22 nad widnokręgiem pojawia się Saturn. Planeta znajduje się około 16' (czyli pół średnicy Księżyca) na północ od gwiazdy Zaniah. Jasność Saturna wynosi obecnie +0,8 magnitudo, czyli też jest najjaśniejszym obiektem w swojej okolicy. Najjaśniejsza z sąsiadujących gwiazd (Spica, czyli α Panny) jest o 0,2 manigtudo słabsza. Średnica kątowa Saturna będzie wynosić 18″.
Za niewiele ponad godzinę (18 stycznia, godz. 0:16) posiadacze teleskopów z co najmniej kilkudziesięciokrotnym powiększeniem będą mogli spróbować dojrzeć koniec zaćmienia Tytana (wyjście z cienia). Księżyc pojawi się około 10″ na północny zachód od brzegu tarczy planety i będzie miał jasność +8,4 magnitudo. Natomiast 22 stycznia Tytan osiągnie maksymalną elongację wschodnią.
Mapka pokazuje położenie Merkurego w niedzielę 24 stycznia 2010.
Rysunek wykonano na podstawie programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).
Nad samym ranem można podjąć próbę odnalezienia Merkurego. Planeta w tym tygodniu będzie przebywać na tle gwiazdozbioru Strzelca i na 45 minut przed wschodem Słońca (około 6:45) będzie się znajdować około 5° prawie dokładnie nad punktem SE horyzontu. W ciągu tygodnia jasność planety zwiększy się od 0,2 do -0,1 magnitudo, średnica zmniejszy się od 8 do 7 sekund kątowych, natomiast faza zwiększy się od 40 do 56%.
