W nocy z 15 na 16 maja przed wschodem Słońca zobaczymy w Polsce początek częściowej fazy całkowitego zaćmienia Księżyca. Niestety – w trakcie zjawiska Srebrny Glob, zaćmiony mniej więcej w połowie, schowa się pod horyzontem. Noc jednak nie zapowiada się pogodnie.

Zaćmienie rozpocznie się gdy Księżyc po raz pierwszy spotka się z ziemskim półcieniem. Nastąpi to o godzinie 3:05:23. Początkowo niewiele będzie się działo, jasność tarczy nie będzie spadać. Jednak po kilkudziesięciu minutach da się zauważyć lekkie pociemnienie wschodniego brzegu. Zaćmienie częściowe rozpocznie się o godzinie 4:02:49. Powoli cała tarcza pogrąży się w ziemskim cieniu, a Księżyc z bladożółtego stanie się czerwony lub brunatny. Całkowita faza rozpocznie się o 5:13:46. Zaćmiony Księżyc nie będzie już wtedy w Polsce widoczny. Maksymalne zaćmienie, o fazie 1,134, będzie miało miejsce o 5:40:09. Faza zaćmienia półcieniowego wynosić będzie 2,100. Dwadzieścia kilka minut później (o 6:06:31) zakończy się faza całkowita, Księżyc zacznie wychodzić z cienia. Potrwa to do godziny 7:17:28. Później nasz naturalny satelita będzie się jeszcze poruszał przez półcień, który opuści (ostatecznie kończąc zjawisko) o godzinie 8:14:55.

NASA/GSFC

Rysunek przedstawia schemat całkowitego zaćmienia Księżyca z 16 maja 2003 roku oraz obszar jego widoczności. W Polsce widoczny będzie początek fazy częściowej.

Mimo niezbyt sprzyjających warunków zachęcamy do obserwacji zjawiska. Poniższa tabelka podaje dla kilku miast Polski kolejno: moment wschodu Słońca, zachodu Księżyca, wysokość Księżyca nad horyzontem w momencie rozpoczęcia fazy częściowej zaćmienia cieniowego i wysokość pod horyzontem w momencie rozpoczęcia zaćmienia całkowitego (z tabelki widać jak niewiele brakuje nam do szczęścia).

Im dalej na zachód, tym warunki do obserwacji zjawiska będą lepsze. W całości zjawisko zobaczą obserwatorzy, którzy znajdą się na Atlantyku, w Ameryce Południowej lub wschodniej części Ameryki Północnej. Początek zjawiska dany będzie mieszkańcom większej części Europy i Afryki, koniec – osobom przebywającym w większej części Ameryki Północnej. Nic nie da się zobaczyć w Azji, Australii i na Alasce.

W czasie zaćmienia Księżyc znajdował się będzie w gwiazdozbiorze Wagi, około 15 stopni na zachód od Antaresa – najjaśniejszej gwiazdy Skorpiona.

Science @ NASA

Zaćmiony całkowicie Księzyc przyjmuje brunatny kolor.Dlaczego nie staje się zupełnie czarny, skoro nie dociera do niego promieniowanie Słońca? Winna temu jest ziemska atmosfera. Białe światło słoneczne jest mieszaniną wszystkich kolorów tęczy. Kiedy przechodzi ono przez ziemską atmosferę, znajdujące się w niej molekuły i aerozole rozpraszają jego niebieską składową we wszystkich kierunkach (dlatego właśnie widzimy niebo na niebiesko). Pozostała, czerwonawa część widma ugina się nieco w kierunku cienia Ziemi, dając Księżycowi miedzianą barwę. Obrazek został sporządzony przez Tony’ego Phillipsa.

Zjawisko zdarzy się krótko po perygeum. W związku z tym Srebrny Glob będzie miał dość dużą średnicę kątową (33,4 minuty). Nawet jednak to nie pozwoli mu “zahaczyć” o sam środek cienia (zjawisko będzie więc niecentralne). Prześlizgnie się on przez północną część ziemskiego cienia. W czasie maksymalnej fazy południowy kraniec tarczy księżycowej znajdować się będzie 8,6 minuty kątowej od środka cienia, a północny 4,5 minuty od krawędzi cienia. W związku z tym prawdopodobnie północny brzeg Księżyca będzie znacznie jaśniejszy niż południowy… jednak na barwę zaćmionego Księżyca ma wpływ wiele czynników, nie tylko głębokość zanurzenia w cieniu.

Zapraszamy do obserwacji! Następne zaćmienie Księżyca zobaczymy (w całości) w Polsce w nocy z 8 na 9 listopada bieżącego roku.

Na koniec prognoza pogody na jutro (na podstawie onet’u: “W nocy z czwartku na piątek w dzielnicach zachodnich kraju pogodnie. Na pozostałym obszarze zachmurzenie duże z przejaśnieniami i miejscami opady deszczu. W dzielnicach zachodnich lokalnie mgły. Temperatura minimalna od 3 do 7 stopni. Wiatr słaby i umiarkowany, przeważnie północny“.