25 sierpnia 1981 roku amerykańska sonda Voyager 2 przeleciała koło najpiękniejszej planety Układu Słonecznego fotografując jej chmury, pierścienie i księżyce.

Voyager 2 wystartował 20 sierpnia 1977 roku. 9 lipca 1979 roku minął Jowisza. Po przelocie w poblizu Saturna skierował się ku Uranowi (przelot w styczniu 1986 roku) i Neptunowi (sierpień 1989 roku).

W czasie największego zbliżenia odległość pomiędzy Voyagerem 2 i atmosferą Saturna wynosiła 41 tysięcy kilometrów (promień planety to około 60 tysięcy kilometrów).

Voyager odkrył w atmosferze Saturna obiekty podobne do tych, które widzimy na Jowiszu lecz znacznie od nich mniejsze, między innymi owalne plamy.

Najwięcej niespodzianek przyniosły obserwacje pierścieni. Dzięki nim uważamy, że powstały one na skutek rozbicia jednego lub kilku księżyców. To co z nich zostało – utworzyło płaski pierścień złożony z obiektów wielkości kilku metrów. Dzięki dokładności zdjęć z Voyagera udało się dojrzeć w pierścieniach struktury o kształtach pętli i szprych. Udało się również dostrzec subtelną strukturę pierścieni składających się z wąskich i szerokich współśrodkowych okręgów. Za powstanie takich struktur odpowiedzialne jest oddziaływanie grawitacyjne księżyców planety.

Nieregularne kształty najmniejszych księżyców Saturna zdają się wskazywać na to, że one też są wynikiem rozpadu wiekszego ciała.

W atmosferze Saturna (mającego średnią temperaturę około -180 stopni Celsjusza) wieją huraganowe wiatry o prędkościach dochodzących do 1800 kilometrów na godzinę.

Odkrycia obejmowały także księżyce. Atmosfera największego z nich – Tytana okazała się być złożona głównie z metanu i innych związków organicznych. Można podejrzewać, że podobny był skład chemiczny ziemskiej atmosfery zanim powstało na niej życie. Ciekawych odkryć dokonano też między innymi na Enceladusie (doliny będące wynikiem silnej aktywności geologicznej) i Mimasie (krater o rozmiarach porównywalnych z rozmiarami księżyca).

Saturn posiada własne pole magnetyczne, które jednak jest słabsze niż rozciagające się wokół Jowisza, a jego kierunek jest prawie zgodny z osią obrotu Saturna.

Saturn jest druga co do wielkości planetą w Układzie Słonecznym. Obiega Słońce raz na 29,5 roku, obraca się w ciągu 10 godzin i 39 minut. Jego masa jest prawie 100 razy większa od masy Ziemi.

Od czasu przelotu obu Voyagerów w 1981 roku, do Saturna nie zblizyła się żadna sonda wystrzelona z Ziemi. Jednak w drodze jest już misja Cassini, której przybycie zaplanowano na połowę 2004 roku.

Autor

Michał Matraszek