Uczeni z NASA i innych instytucji stworzyli model wyjaśniający zagadki otaczające Tytana, największy księżyc Saturna. Pomoże on w zrozumieniu procesów, które przyczyniły się do powstania życia na Ziemi.

Te tajemnice najbardziej intrygują astrobiologów, którzy patrzą na Tytana jak na model wczesnej Ziemi, jeszcze przed powstaniem na niej życia. Tytan jest jedynym księżycem w Układzie Słonecznym posiadającym cienką, zdominowaną przez azot atmosferę. Istniejąca na nim gruba organiczna mgła jest bardzo podobna do smogu powstającego na naszej planecie.

Tytan to interesujący świat. Jego organiczna mgła może byc przykładem przedbiologicznej chemii organicznej, która doprowadziła do powstania życia na Ziemi” – powiedział dr Christopher McKay, uczony z będącego częścią NASA Ames Research Center w kalifornijskiej Dolinie Krzemowej i współautor pracy „Wiatr organiczny we mgle na Tytanie” („A Wind Origin For Titan’s Haze„) opublikowanej w tygodniku Nature.

Na Tytanie metan i cząsteczki związków azotu prawdopodobnie mogą przeksztłacać się w złożone związki organiczne jak węglowodory lub nawet aminokwasy będące cegiełkami życiam na Ziemi.

Tytan długo był dla uczonych zagadką ze względu na liczne, niewyjaśnione struktury w jego grubej, zamglonej atmosferze. Zdjęcia przesłane w 1980 roku przez Voyagery pokazują, że mgła jest dużo jaśniejsza na letniej niż na zimowej półkuli księżyca. Obserwacje wykonane z Ziemi również pokazują zmiany jasności powiązane z porami roku na Tytanie. Każda pora roku trwa tam cztery ziemskie lata. Mgła okazała się być również dużo grubsza w pobliżu czap polarnych niż gdziekolwiek indziej. Jednak najbardziej zadziwiające jest to, że warstwa mgły jest oddzielona od reszty tytanowej atmosfery i wygląda jak warstwa unosząca się niczym duch w przestrzeni.

Uczeni prezentują w nowo napisanej pracy pierwszy pełny model łączący tytanową organiczną atmosferę z wiatrami w niej wiejącymi i światłem słonecznym ogrzewającym mgłę. Zgodnie z tym modelem, światło ogrzewa mgłę i powoduje powstanie wiatru unoszącego zamglenia. Najmniejsze cząstki tworzące mgłę mogą być przeniesione z bieguna do innych regionów w czasie jednej pory roku na księżycu. Natomiast część mgły zostaje oddzielona od reszty atmosfery, dlatego że najmniejsze cząstki zamglenia powstałe w górnych warstwach atmosfery są unoszone w kierunku biegunów zanim dane im będzie opaść.

Odkryliśmy, że główne cechy atmosfery największego księżyca Saturna powstają na skutek współdziałania mgły, światła i wiatru” – powiedział McKay. „To nowy, ważny krok w kierunku zrozumienia Tytana„.

W styczniu 2005 roku w atmosferę Tytana zanurzy się próbnik Huygens będący częścią misji NASA.Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif., manages the Cassini-Huygens mission.

Autor

Michał Matraszek