Aby ocenić wiek skamieniałości znalezionej głęboko w ziemi, stosuje się najczęściej metodę datowania izotopem węgla C-14. W astronomii jest podobnie, można ocenić wiek gwiazdy analogicznie, jednakże przy użyciu innych pierwiastków. Są nimi: uran, iryd, osm czy europ. Grupa astrofizyków pod kierownictwem dr Anny Frebel wyszukała w gąszczu gwiazd Drogi Mlecznej „rodzynka”. Gwiazdę, której wiek jest w przybliżeniu równy wiekowi Wszechświata.

Frebel znalazła swoją skamieniałość (nazwa katalogowa gwiazdy to HE 1523-0901), gdy pracowała na Australian National University. Jak sama podkreśla, był to czysty przypadek. Ciekawość wzbudziło w niej widmo gwiazdy, otrzymane ze spektrografu UVES na jednym z 8.2-metrowych teleskopów, wchodzących w skład VLT (Very Large Telescope).

Gwiazda jest wyjątkowa, ponieważ zawiera tak naprawdę kilka pierwiastków promieniotwórczych. Dzięki temu udało się ocenić z dużą dokładnością jej wiek, który szacuje się na 13.2 miliarda lat. Co ciekawe, zawiera ona pierwiastek tor, którego czas połowicznego rozpadu wynosi około 14 miliardów lat. Jest to więcej niż wiek obserwowanego Wszechświata (13.7 miliarda lat).

Jak dotąd Frebel udało się odnaleźć jeszcze dwie gwiazdy z radioaktywnymi pierwiastkami w ilości pozwalającej na ocenę ich wieku. Jak sama podkreśla, jest to przysłowiowe szukanie igły w stogu siana. Badania, które prowadzi wraz z zespołem, są niezwykle ważne. Dostarczają wskazówek co do rozwoju pierwiastków tuż po Wielkim Wybuchu. Odkryte osobliwe gwiazdy pełnią rolę laboratoriów, pozwalających na badania reakcji termojądrowych.

Widmo gwiazdy HE 1523-0901.

Autor

Maciej Sznajder

Komentarze

  1. grotifarys    

    Problem wieku Wszechświata ciągle niepokojąco niepewny ! — Dobrze,że chociaż wiek tej gwiazdy, zbliżony jest do przyjętego wieku Wszechświata,który stanowi pewien nierozwiązany do końca problem kosmologii. Na podstawie badań tempa ekspansji Wszechświata dokonanych przez COBE, oraz przybliżonych szacunków dotyczących ciemnej materii , można wywnioskować, iż we Wszechświecie powinny być obiekty starsze a niektóre badania i obserwacje jakby to potwierdzają, choć nie ostatecznie, głównie z powodu niedokładności(na razie) badań. Gdyby tak było, to teoria Wielkiego Wybuchu byłaby zagrożona(!) a w związku z tym uległyby modyfikacji, co poniektóre teorie i hipotezy , dotyczące CZASU jako zjawiska fizycznego, które nie do końca jest opisane i zdefiniowane. Również problem dokładnej wielkości stałej Hubble,a , gdyby okazało się, że wynosi dużo ponad 70 byłby przełomem w kosmologii , choć nic na razie na to nie wskazuje. Dopiero wszystko przed nami….

  2. grengon    

    tor a wiek — Tor – polowiczny rozpad to 14 mld lat, to znaczy ze Wszechswiat chyba
    musial powstac o wiele wczesniej, niz to glosi teoria Wielkiego Wybuchu.
    Co dalej z teoria?

Komentarze są zablokowane.