Nowo odkryta, trzy razy większa od Jowisza egzoplaneta TOI-778b okrąża swoją szybko obracającą się gwiazdę w ciągu zaledwie 4.6 dnia. Planeta znajduję się 530 lat świetlnych od Ziemi i jest przykładem tak zwanego „gorącego Jowisza”, czyli planety, która jest podobna do największej planety naszego Układu Słonecznego, ale znajduję się niezwykle blisko swojej gwiazdy. Ta bliskość powoduje ekstremalne warunki, takie jak temperatury wystarczająco wysokie, żeby odparować żelazo oraz okresy orbitalne trwające poniżej dziesięciu dni ziemskich.

Ilustracja „gorącego Jowisza” znajdującego się niezwykle blisko swojej gwiazdy

TOI-778b okrąża swoją gwiazdę TOI-778 w odległości około 9 milionów kilometrów. To jest znacznie bliżej gwiazdy niż nawet najbardziej wewnętrzna planeta Układu Słonecznego, Merkury, który okrąża nasze Słońce w odległości około 46 milionów kilometrów.

Egzoplaneta ma promień 1,4 razy większy od promienia Jowisza i jest od niego około 2.8 razy masywniejsza. Planeta okrąża swojego gospodarza co 4,6 dnia, a jej szacunkowa temperatura powierzchni wynosi 1227 stopni Celsjusza (1500 Kelwinów). Jej gwiazda jest o około 71% i o 40% masywniejsza większa od naszego Słońca, a do tego TOI-778 jest niezwykle szybko obracającą się gwiazdą, ma prędkością obrotu 40 kilometrów na sekundę. Liczy sobie 1,95 miliarda lat, więc jest o połowę młodsza od naszego liczącego 4,6 miliardów lat Słońca. Jej temperatura powierzchni jest szacowana na 6,700-6,800 Kelwinów.

Artystyczna ilustracja przedstawiająca gazowego „gorącego Jowisza”

TOI-778b została znaleziona przez grupę astronomów z University of Southern Queensland w Australii, będącą pod przywództwem Jake’a T. Clarka. Z pomocą TESS (Transiting Exoplanet Survey Sattelite), czyli satelity szukającej planet pozasłonecznych, naukowcy obserwowali około 200 000 bliskich nam gwiazd. Z nich TESS wyłoniła 6,000 kandydatów na egzoplanety, nazywanych TOI (TESS Objects of Interest, czyli w wolnym tłumaczeniu: obiekty zainteresowania TESS).

Spośród TOI 282 obiektów zostało potwierdzonych jako egzoplanety i dołączone do katalogu ponad 5000 znanych planet poza Układem Słonecznym. Clark oraz jego zespół zauważyli TOI-778b przez zaobserwowanie spadku jasności jego gwiazdy, który był spowodowany przez planetę przechodzącą przed tarczą swojej gwiazdy z naszej perspektywy na Ziemi. Właściwości planety zostały potwierdzone przez dalsze badania za pomocą teleskopów naziemnych i pomiaru prędkości układu.

Clark i jego zespół odkryli również, że orbita tego „gorącego Jowisza” jest blisko poziomu gwiezdnego równika swojej gwiazdy. Uważają, że gwiazda znalazła się w takiej pozycji dzięki spokojnej migracji przez dysk gwiazdy, a nie poprzez dotarcie do tego punktu w chaotyczny sposób.

Artystyczna ilustracja TESS szukającej planet pozasłonecznych

Autor

Hanna Witomska